Ngày 15.6, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đã đồng ý về nguyên tắc cho phép Bộ Công Thương lựa chọn nhà thầu tư vấn độc lập đánh giá Dự án đầu tư mở rộng giai đoạn 2 - Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên theo hình thức chỉ định thầu.

Theo đó, Bộ Công Thương có trách nhiệm thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu và tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình.

Về vấn đề này, Phó thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) thanh toán, hạch toán chi phí thuê tư vấn độc lập trên theo quy định hiện hành.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã giao Bộ trưởng Bộ Công Thương phải thành lập tổ công tác, thuê tư vấn độc lập đánh giá toàn diện dự án, trong đó có cả phương án bán dự án, bán Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên và phương án kêu gọi doanh nghiệp góp vốn đầu tư tiếp dự án 8.000 tỉ đồng.

Sau khi nghiên cứu, phải trình đề xuất phương án xử lý đối với dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy của TISCO, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1.7.2016.

Dự án đầu tư mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên là dự án nhóm A, có tổng mức đầu tư ban đầu là 3.843 tỉ đồng, được khởi công tháng 9.2007. Tuy nhiên, dự án bị chậm tiến độ dẫn đến làm tăng tổng mức đầu tư lên hơn 8.000 tỉ đồng, sau đó lại rơi vào trạng thái dừng thi công từ quý 1/2013 do chưa thu xếp được vốn.

Sau khi dự án này gặp khó khăn về tài chính, nhà thầu Trung Quốc bỏ về nước vào năm 2012, đem theo hơn 90% tiền TISCO đã thanh toán phần thiết bị…

Sau đó, trải qua một thời gian đàm phán với Tổng thầu là Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC), TISCO đã báo cáo Thủ tướng về việc chấp nhận bồi thường cho nhà thầu Trung Quốc, đồng thời đưa ra với hàng loạt kiến nghị ưu đãi về thuế, tiền trả lãi vay… để có tiền tiếp tục triển khai dự án.

Cụ thể, TISCO khẳng định tổng vốn đầu tư của dự án mở rộng nhà máy Gang thép Thái Nguyên sẽ lên tới 9.031 tỉ đồng - tăng 927 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư cũ.. Trong báo cáo Thủ tướng, Bộ Công Thương công nhận với tổng mức đầu tư sau điều chỉnh lên tới 9031 tỉ thì dự án cơ bản không còn hiệu quả, cần tới 23 năm mới thu hồi xong vốn.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương đề nghị Chính phủ chấp nhận đề xuất ưu đãi của TISCO, cấp thêm một loạt ưu đãi lớn khác như yêu cầu Ngân hàng Phát triển VN (VDB) khoanh nợ gốc, đồng thời miễn 100% lãi vay thời gian dự án dừng thi công (khoảng 386 tỉ). Tiền vay từ ngân hàng này cũng chỉ tính lãi 5,5%/năm.

Với VietinBank, TISCO cũng đề nghị chính phủ chỉ đạo khoanh nợ gốc, miễn tối thiểu 50% lãi vay thời gian dự án ngừng thi công, cho TISCO đến 2019 mới bắt đầu trả nợ và đến 2034 mới trả xong…

Với khoản thuế GTGT nhà nước đã hoàn lại cho TISCO khoảng 330 tỉ đề nghị không đưa khoản này vào tổng mức đầu tư dự án. Đặc biệt, TISCO kiến nghị miễn luôn thuế nhà thầu cho nhà thầu Trung Quốc (gồm thuế thu nhập doanh nghiệp 2%, GTGT 5% - khoảng 133 tỉ)…

Nguồn tin: Trí thức & Công luận