Theo số liệu được tính toán bởi Platts Analytics China từ CIEC và Tổng Cục Hải quan cho thấy xuất khẩu thép thành phẩm của Trung Quốc tới các nước khác ở Châu Á trong 6 tháng đầu năm tăng một cách đáng kể. Các nhà máy Đông Nam Á đã than phiền về một lượng thép quá lớn từ Trung Quốc tràn vào nước họ, đang làm xáo trộn thị trường trong nước.

Nhìn chung, tổng lượng thép xuất khẩu từ Trung Quốc tới Châu Á đã tăng 32% so với năm ngoái lên 36,55 triệu tấn trong nửa đầu năm 2015. Khu vực này chiếm 69,8% tổng lượng thép xuất khẩu của Trung Quốc (52,4 triệu tấn). Trong đó Hàn Quốc nhập 6,4 triệu tấn, không đổi so với năm ngoái, ngược lại lượng thép sang Nhật đã giảm 26% còn 600.000 tấn. Lượng thép xuất sang Đông Nam Á cũng tăng mạnh trong thời gian này. Cụ thể, Malaysia và Việt Nam đã tăng tương ứng 71.3% và 68.5% khối lượng thép nhập từ nước láng giềng này.

Các nhà máy ở Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam thuộc Hiệp hội sắt thép Đông Nam Á (AISC) rất quan tâm đến sự tăng trưởng này. “Xu hướng xuất khẩu gia tăng sẽ tiếp tục nếu Trung Quốc không điều chỉnh chính sách thuế xuất khẩu của họ. Các nhà máy thép Trung Quốc được hoàn thuế xuất khẩu cho những sản phẩm thép hợp kim trong đó có thép cây (13%), tấm cán nóng (13%), và 9% cho cuộn trơn và HRC”, Roberto Cola, chủ tịch AISC phát biểu hôm thứ Tư.

Các thành viên thuộc AISC đã kiến nghị lên chính phủ mỗi nước từ năm 2012 và bày tỏ những quan ngại về vấn đề này trong khu vực ASEAN. AISC bắt đầu đưa ra vấn đề này với Hiệp hội sắt thép Trung Quốc thông qua các cuộc đối thoại thường niên từ 2010.

Tuy ông Cola đồng ý thép của Trung Quốc đã giúp giữ chi phí xây dựng thấp trong khu vực này, nhưng ông cho rằng chi phí tiết kiệm được không đáng kể. “Tùy vào kiến trúc xây dựng, chi phí thép dao động từ 15-30% trong tổng chi phí xây dựng. Giá thép Trung Quốc nhập khẩu rẻ hơn 3-5% so với thép trong nước.”

Theo ông “Biện pháp khắc phục trước mắt để hạn chế nhập khẩu thép Trung Quốc là mỗi nước Asean phải sản xuất đáp ứng đủ nhu cầu cho nước của mình, trong lúc tìm cách gỡ bỏ việc hoàn thuế xuất khẩu đang tồn tại”.