Các tập đoàn khai mỏ toàn cầu và các hãng sản xuất thép lớn tại Châu Á đã thống nhất với mức giá quặng sắt mới sau khi ký kết thỏa thuận thay thế hệ thống giá dựa theo hợp đồng hàng năm vốn được áp dụng đã 40 năm nay bằng các thỏa thuận ngắn hạn mới với mức giá tùy thuộc vào thị trường giao ngay.Bước ngoặt mà hai tập đoàn khai mỏ Vale (Brazil) và BHP Billiton (Australia) thực hiện đã dẫn tới sự kết thúc của hệ thống giá tiêu chuẩn được thiết lập và áp dụng từ những năm 1960 tới nay.
Theo những thỏa thuận mới được đưa ra, các công ty sản xuất thép sẽ phải thanh toán khoảng 110USD tới 120USD cho mỗi tấn quặng trong quý tới, mức tăng tương đương với 90% tới 100% so với mức giá cũ 60 USD/tấn đã được thiết lập trong các hợp đồng ký theo năm. Theo đánh giá của giới quan sát, mức giá này có thể sẽ còn tiếp tục tăng lên vào những tháng cuối năm.
Các công ty khai mỏ cũng cho biết, một số hãng sản xuất thép hàng đầu Nhật Bản và Trung Quốc cũng đã ký kết những hợp đồng mới với kỳ hạn 3 tháng này. Theo nhận định của những người trong cuộc, hệ thống giá tiêu chuẩn đã đến lúc phải chấm dứt và sẽ không bao giò có chuyện quay lai với việc đàm phán và thanh toán theo các hợp đồng thường niên nữa.
Theo cách thức cũ như đã từn được sử dụng trong hơn 40 năm qua, mức giá thanh toán trong hợp đồng mua bán quặng sắt đầu tiên của năm giữa một nhà khai mỏ và một tập đoàn sản xuất thép lớn sẽ được xác định là mức giá thanh toán cho toàn bộ các hợp đồng còn lại được ký kết trong năm đó. Vì giá quặng sắt chịu ảnh hưởng rất lớn bởi giá thép cũng như chi phí hàng hóa hàng ngày như xe hơi, máy giặt... nên các vụ đàm phán giá cả quặng sắt trở thành một phần rất quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, các tập đoàn khai mỏ cũng như các nhà sản xuất thép chỉ cung cấp rất ít những chi tiết cụ thể về cấu trúc giá mới này. Trong một thông bá ngắn được đưa ra hôm thứ ba (30/03), BHP chỉ cho biết "một số lượng lớn" các nhà sản xuất thép Châu Á đã đồng ý với việc thay đổi cách thức tính giá cũ dựa theo hợp đồng thường niên sang mức giá ngắn hạn tính theo quý. Vale của Brazil and Rio Tinto của Australia cũng đã thống nhất với sự thay đổi này.
Theo thông tin mà các hãng này đưa ra, hai tập đoàn sản xuất thép của Nhật Bản là Nippon Steel và Sumitomo Metal đã tạm thời nhất trí mua quặng sắt của hãng khai mỏ Vale với mức giá kỳ hạn 3 tháng cao hơn tới 90% so với mức giá trong các hợp đồng năm cho giai đoạn 2009 - 2010. Theo đó, mức giá mà Nippon Steel phải thanh toán trong hợp đồng ba tháng tính tới cuối tháng 6 năm nay là 100USD/tấn tới 110 USD/tấn.
Sumitomo cho biết, hãng này đồng ý với mức giá tương tự cho những kỳ hạn tới, tuy nhiên vẫn đưa ra cảnh báo rằng giá cả có thể thay đổi tùy vào biến động trên thị trường giao ngay trong 3 tháng tới. Hôm thứ ba (30/03), giá quặng sắt giao ngay tăng lên tới 150,5 USD/tấn, mức cao nhất trong vòng 18 tháng qua, nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ Trung Quốc cũng như nguồn cung của Ấn Độ bị suy giảm.
Các cuộc đàm phán nhằm thiết lập mức giá hợp đồng tiêu chuẩn cho giai đoạn 2010 - 2011 vào năm ngoái đã trở nên gay gắt khi Trung Quốc từ chối thanh toán theo mức giá mà các tập đoàn khai mỏ đã thống nhất với các hãng sản xuất thép Nhật Bản và Châu Âu đồng thời yêu cầu cắt giảm mức giá tiêu chuẩn này tới 45%. Sự việc càng trở nên căng thẳng khi giám đốc Rio Tinto tại Trung Quốc Stern Hu bị bắt và bị buộc tội hối lộ cũng như hoạt động gián điệp. Hôm thứ hai (29/03), tòa án Trung Quốc đã phán quyết Hu về tội danh hối lộ và ăn cắp các bí mật thương mại với mức án 14 năm tù.
Hãng sản xuất thép lớn thứ tư thế giới Posco (Hàn Quốc) hôm thứ ba (30/03) cũng cho biết, các cuộc đàm phán của hãng với Vale vẫn đang được tiếp tục. Đại diện Posco cho hay: "Các nhà cung cấp chính hiện đều yêu cầu ký kết các hợp đồng theo quý thay vì hợp đồng theo năm... Tiếng nói của họ đang ngày càng có trọng lượng hơn."
(FT)
