Cuối tuần trước, một lần nữa hiệp hội Thép Việt Nam lại khẩn thiết kiến nghị lên các cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ nhằm hạn chế thép có chứa hợp kim Bo từ Trung Quốc đang ồ ạt nhập khẩu vào Việt Nam. Hiện tượng này đã từng diễn ra từ những năm trước, nay lại xuất hiện ảnh hưởng lớn đến sản xuất trong nước.

Thép Trung Quốc giá rẻ nhập về khiến các doanh nghiệp trong nước giảm thị phần. Ảnh: Lê Quang Nhật

Theo ông Nguyễn Tiến Nghi, phó chủ tịch hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) đầu năm 2011, tại thị trường phía Nam, một lượng lớn thép Trung Quốc (loại phi 6 và phi 8, có chứa hợp kim Bo được hưởng thuế nhập khẩu thấp, chỉ 0%) đã nhập khẩu vào Việt Nam.

Con số của VSA cho biết thị phần của các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước giảm mạnh, chỉ còn 14%. VSA lo lắng kiến nghị các cơ quan quản lý chức năng cần kiểm soát chặt chẽ mặt hàng này trong quá trình nhập khẩu, nhằm ngăn chặn, giảm bớt số lượng, tránh gian lận.

Năm 2010, trong quá trình giám định phân loại mặt hàng thép, cơ quan hải quan đã phát hiện hiện tượng thép nhập khẩu khai là thép hợp kim có chứa hàm lượng Bo (từ 0,0008% trở lên) nhưng thực chất được nhập khẩu về để làm thép xây dựng, gây khó cho các doanh nghiệp thép trong nước. Theo biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ASEAN – Trung Quốc thì các loại thép hợp kim có chứa nguyên tố Bo (hàm lượng từ 0,0008% trở lên) ở dạng tấm, lá, thanh, que, góc, khuôn hình nhập khẩu từ Trung Quốc (có giấy chứng nhận xuất xứ C/O mẫu E) thì có mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt 0%. Mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ASEAN – Trung Quốc đối với các loại thép này được cam kết ngay từ khi ký hiệp định, do vậy không thể điều chỉnh tăng thuế suất lên được.

Để hạn chế tình trạng nhập khẩu thép hợp kim có chứa nguyên tố Bo từ Trung Quốc, chỉ có thể áp dụng biện pháp kiểm tra chặt chẽ từ khâu nhập khẩu về các điều kiện để hưởng thuế ưu đãi đặc biệt ASEAN – Trung Quốc và giám định hàng thực tế nhập khẩu có đúng là thép hợp kim có chứa nguyên tố Bo hay không. Hiện nay một số mặt hàng thép khi nhập khẩu phải xin giấy phép nhập khẩu tự động của bộ Công thương, trong đó có các nhóm mặt hàng thép không hợp kim.

Như vậy có thể thấy, khó ngăn thép giá rẻ từ Trung Quốc vào Việt Nam trong bối cảnh các mức thuế ưu đãi theo cam kết đều đã được áp dụng. Các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước chỉ còn cách nâng cao sức cạnh tranh, giảm giá thành sản phẩm.

Nguồn: SGTT.VN