Phát biểu tại hội nghị liên ngành sắt thép lần thứ 5 tại Thượng Hải, Ông Ren Qingping chủ tịch kiêm tổng giám đốc tập đoàn Wugang cho biết: “ Hiện nay có quá nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành thép. Đa số đều là những yếu tố phức tạp, bất thường và khó dự đoán. Do đó trong năm nay, các doanh nghiệp thép chỉ nên đặt chỉ tiêu ở mức giảm lỗ chứ đừng quá kỳ vọng vào lợi nhuận.”

Ông Ren nhận định hiện nay các nhân tố tác động đến thị trường thép đan xen lẫn nhau thành một khối hỗn độn. Có nhân tố tích cực, có nhân tố tiêu cực; có nhân tố thúc đẩy giá tăng, có nhân tố lôi kéo giá giảm… Cộng thêm tâm lý của các nhà đầu tư cũng như nhà phân phối không ổn định càng làm cho thị trường chìm trong hỏa mù.

Gần đây giá thép cuộn cán nóng, thép thanh vằn, thép cuộn trơn tại Thượng Hải tăng mạnh. Các nhà lãnh đạo tại hội nghị đều thống nhất nguyên nhân chính do thị trường kỳ hạn đang tác động mạnh đến giá giao ngay. Ngoài ra, khả năng giá thép thanh vằn trên bảng điện có thể đánh thủng mức 4000 RMB/tấn (587 USD/t) trong tuần tới là hoàn toàn có khả năng.

Từ góc độ cung cầu nhìn nhận, bố cục cung cao hơn cầu vẫn giữ nguyên. Mặc dù số lượng các công trình xây dựng cũng như dự án cải thiện hạ tầng kiến trúc của chính phủ không phải là nhỏ. Nhiều địa phương còn thành lập ban quản lý các dự án xây dựng “ đường sắt- cầu đường- cao ốc”. Điều này cho thấy nhu cầu thực chất không hề suy giảm mà vấn đề nằm ở tốc độ tăng sản lượng quá nhanh so với tốc độ phát triển của nhu cầu.

Hiện tượng các nhà máy sản xuất mọc lên ồ ạt do các tỉnh cạnh tranh nhau về chỉ số thu hút đầu tư. Việc quá dễ dãi trong vấn đề cấp phép hoạt động khiến các nhà máy chạy đua nhau cho ra sản phẩm để thu hồi vốn mà chất lượng sản phẩm bị “bỏ quên”. Theo thống kê, tổng lượng tồn kho của Trung Quốc đã bằng gấp đôi mức bình thường cho phép. Đây chính là rào cản trực tiếp giá thép hồi phục.

Để củng cố cho quan điểm ngành thép khó có thể hồi phục trong năm nay, Ông Ren dẫn dãi: “ Mùa đông đang đến, nhu cầu của miền bắc chắc chắn sẽ giảm mạnh. Tại những vùng có tuyết, khi nhiệt độ xuống đến một mức nhất định, các công trình xây dựng buộc phải tạm ngưng. Đương nhiên nhu cầu thép thanh vằn, thép cuộn trơn sẽ sụt giảm. Lượng hàng dư ở miền bắc sẽ rót vào miền nam. Tuy nhiên bản thân khu vực phía nam cũng đang ôm một kho hàng tồn quá lớn. Như hiện nay Thượng Hải đang “bội thực” khoảng 800 ngàn tấn thép xây dựng. Động thái “chở củi về rừng” sẽ làm cho áp lực lên giá thép càng nặng. Lối thoát cho ngành thép càng hẹp lại.”

Ngoài yếu tố hành vi riêng lẻ của các thành phần tham gia thị trường. Hội nghị còn đề cập đến các chính sách vĩ mô. Trong năm qua, không chỉ trung ương mà các địa phương cũng không ngừng rút hầu bao đổ vào các dự án “giải cứu doanh nghiệp”. Thông qua các gói kích thích, nhiều doanh nghiệp đã có đủ vốn để thoát khỏi khó khăn.

Bên cạnh đó, nhiều công ty thép sau khi nhận được hỗ trợ của chính phủ, thay vì đầu tư vào sản xuất lại cấu kết với nhau đổ phần vốn đó vào thị trường chứng khoán, nhà đất mà đặc biệt là thị trường thép kỳ hạn. Khi dòng tiền đổ vào sàn hàng hóa Thượng Hải, giá thép tăng, các nhà máy ngay lập tức có thể nâng giá bán thu lời. Cách thức nâng giá xả hàng thông qua thị trường kỳ hạn của các doanh nghiệp sẽ để lại nhiều hậu quả nặng nề mà người gánh chịu chính là bản thân họ cùng với toàn ngành thép.

Ông Ren tổng kết: “ giá thép trên thị trường tương lai tăng không đồng nghĩa với niềm tin hồi phục của ngành thép đã quay trở lại. Yếu tố đầu cơ đã tràn ngập thị trường, làm cho quy luật cung cầu, chu kỳ điều chỉnh giá, tần suất tăng giảm giá… đều bị đảo lộn.”

Vấn đề thiếu sự đồng bộ giữa nhà nước và nhân dân cũng được nêu ra trong hội nghị. Trong khi chính quyền các cấp không ngừng tăng cường đầu tư, đẩy mạnh tiến trình hồi phục kinh tế thì mảng đầu tư ngoài quốc doanh hầu như không có tiến triển. Một phần do nhà nước không tích cực vận động nhân dân và tâm lý chờ đợi sự được dẫn dắt của doanh nghiệp còn cao. Do đó quá trình hồi phục của nền kinh tế nói chung và ngành thép nói riêng vẫn còn thiếu động lực của sự hợp tác.

Dự báo giá thép tháng 12 sẽ giảm trở lại, nhưng mức độ giảm sẽ không vượt quá giá mức tháng 9 vì những lý do sau đây:

- Giá xuất xưởng không thể thấp hơn giá thành sản xuất. Trong khi đó mức giá tháng 9 đã gần chạm số vốn đầu tư trên một thành phẩm. Giá thành sản xuất là ngưỡng cản hiệu quả nhất cho xu hướng rơi của giá thép.

- Thị trường nguyên liệu như: phôi thép, than cốc, phế liệu, nhiên liệu… đang tiến triển rất khả quan.

Do đó, hoàn toàn có thể hy vọng đến quý 2 năm sau, thị trường thép Trung Quốc tích trữ đủ sức đề kháng để vực dậy và quay trở lại vị trí tiên phong của mình trên thương trường quốc tế.

(Sacom)