Ban đầu, chỉ có thép cuộn pha nguyên tố Bo, nhưng sau này, cả thép cuộn cán nóng, thép tấm cán nóng, thép hình đều được pha nguyên tố Bo, khiến thuế suất thuế nhập khẩu thép hình 5%, thép cuộn 5% và thép thanh 10- 18% tụt xuống còn 0%.

Đến nay, chiêu gian lận thương mại đó ngày càng trầm trọng, đến độ cuối tháng 7/2013, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) phải lên tiếng “kêu cứu”.

Theo VSA, trong năm 2012, có 679.000 tấn thép cuộn cán nóng, 275.000 tấn thép tấm cán nóng có chứa Bo nhập khẩu vào Việt Nam. Riêng đối với thép xây dựng (thép cuộn, thanh, hình) có chứa Bo, trong năm 2012, Việt Nam đã nhập khẩu 427.000 tấn từ Trung Quốc, tăng 331% so với năm 2011.

Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2013, lượng thép cuộn chứa Bo nhập khẩu đã tới 270.000 tấn, cao hơn lượng thép cuộn nhập khẩu cả năm 2012 (248.000 tấn). Hàng trăm tỷ đồng thuế nhập khẩu đã tan vào hư vô chỉ vì một nguyên tố Bo nhỏ xíu! Thép gian lận ào ạt chảy vào Việt Nam làm các doanh nghiệp sản xuất thép nội khốn khổ khốn sở!

Nhìn rộng ra một chút thị trường thép Việt Nam, ngoài nhiều chuyện “nóng” cần phải làm “nguội”, như: Quy hoạch chưa hợp lý, nhà máy quy mô nhỏ, sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu hao than, điện cao..., đã và đang xảy ra tình trạng báo động đỏ: thép ngoại lấn lướt thép nội, biến thị trường thành chiến trường đầy “khói lửa”!

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, năm 2012, Việt Nam nhập 7.633.000 tấn sắt thép các loại, trị giá 5,981 tỷ USD; riêng 7 tháng đầu năm 2013 nhập 5.477.000 tấn, trị giá 3,966 tỷ USD, thừa sức thỏa mãn nhu cầu trong nước. Những con số lớn nhìn thật... đáng sợ!

Có thêm những thông tin khiến nhiều người không khỏi quan ngại: Năm 2013 có thêm 5 nhà máy thép đi vào sản xuất với công suất 1,5 triệu tấn/năm, nâng tổng công suất thép xây dựng cả nước lên 11 triệu tấn/năm. Cung vượt xa cầu. Tiêu thụ thép xây dựng trong nước chỉ khoảng 5 triệu tấn, chưa bằng nửa công suất sản xuất.

Một trong những giải pháp mà VSA khuyến cáo các doanh nghiệp thép “tự cứư mình”, đó là tìm đường xuất khẩu. Nhưng, cũng theo Tổng cục Thống kê, năm 2012, các doanh nghiệp chỉ xuất khẩu 1.942.000 tấn sắt thép, trị giá 1,622 tỷ USD; 7 tháng đầu năm 2013 xuất 1.227.000 tấn, trị giá 1,020 tỷ USD. Chẳng ăn thua gì vì thép Việt Nam khó cạnh tranh với thép nước ngoài, nhất là về giá...

Vì sao không ai “đắp đập” ngăn dòng lũ thép nhập khẩu, ít nhất cũng phải ngăn được thép gian lận thương mại, để bảo vệ thép nội? Phải chăng đó là thái độ “đứng cách bờ nhìn lửa cháy”, thờ ơ với sự sống còn của doanh nghiệp, sự lành mạnh của thị trường?    

Nguồn tin: Công thương