Tại sao thời gian gần đây giá thép Trung Quốc tăng một cách bất thường? Có mối quan hệ nào giữa giao dịch thép với thị trường tương lai, thị trường chứng khoán?

Trước kỳ nghỉ Quốc Khánh, hầu hết các nhà đầu tư cho rằng giá thép sẽ tiếp tục xuống sâu hơn nữa vì sau kỳ nghỉ lễ, lượng hàng tồn kho chắc chắn sẽ đạt mức kỷ lục. Tuy nhiên, điều không ngờ lại xuất hiện. Gần đầy rất nhiều sản phẩm thép cơ bản, từ công nghiệp như thép cuộn cán nóng, cán nguội, thép tấm dầy cho đến thép xây dựng như thanh vằn, cuộn trơn, tròn trơn… không những không xuống thấp mà quay đầu tăng đột biến. Vậy do đâu giá thép lại tăng mạnh trong thời gian ngắn như vậy? Xu hướng tăng có thể tiếp diễn nữa không? Và nếu tăng thì sẽ tăng bao nhiêu?

Theo số liệu công bố của nhiều tổ chức có uy tín, bắt đầu từ đầu tháng 8, tình hình thị trường sắt thép bắt đầu xuống dốc, hàng loạt sản phẩm xuất hiện “giá nhảy lầu” . Tính bình quân, giá các sản phẩm phổ biến trên thị trường đã giảm khoảng 1000 RMB/tấn (145 USD/tấn). Thị trường xuất hiện hiện tượng “3 cao - 1 thấp”: tồn kho cao, sản lượng cao, rủi ro cao và nhu cầu thấp. Trước sự mất cân đối nghiêm trọng như vậy, không ít doanh nghiệp thể hiện tâm lý thận trọng chờ đợi, giảm thiểu giao dịch, càng làm cho thị trường tụt dốc.

Sau kỳ nghỉ lễ không lâu, thị trường nhen nhóm xu hướng đảo chiều. Thượng Hải là tâm điểm của đợt dao động này. Hiện nay giá thép xây dựng trung bình tăng 80-100 RMB/tấn, thép tấm cuộn tăng 200 RMB/tấn.Có nhiều nguyên nhân lý giải cho hiện tượng này. Trong đó đầu tiên phải kể đến yếu tố kỹ thuật trên sàn giao dịch tương lai Thượng Hải. Trong đó kỷ lục thuộc về thép thanh vằn: tăng 187 RMB chỉ trong 1 tuần giao dịch và thép cuộn cán nóng, tăng gần 200 RMB.

Kế đến là tác động từ thị trường chứng khoán. Sau khi chính phủ Trung Quốc công bố tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng để củng cố nền kinh tế, các nhà đầu tư đã dựa vào thông tin hỗ trợ này ồ ạt mua các cổ phiếu ngành thép, làm cho giá cổ phiếu các công ty thép tăng trở lại. Điều này đã mang lại luồn sinh khí mới cho giá thép giao ngay. Mặc dù chính phủ vẫn chưa đưa ra kế hoạch xây dựng cụ thể nào.

Nhưng liền sau đó các chuyên gia kinh tế thức tỉnh các nhà đầu tư bằng những phân tích cho thấy thị trường hoàn toàn thiếu lực đẩy từ nhu cầu. Trong 2 tuần qua, giá thép đang “chạy” bằng động lực của tiền tệ. Một khi nhà đầu tư cảm thấy lợi nhuận đã thỏa mãn sẽ đảo dòng tiền chạy sang một kênh khác. Không còn được hỗ trợ nữa, giá chắc chắn sẽ rớt trở lại.

Các chuyên gia kinh tế còn cho rằng, giá thép tăng vào thời điểm này không nên lạc quan quá độ mà phải cẩn trọng. Có khả năng đợt tăng giá này có tác động xấu hơn là có lợi cho sự phục hồi của thị trường thép. Khi giá tăng sẽ khiến các nhà máy đẩy mạnh sản xuất, dù biết tăng giá thời điểm này sẽ có rủi ro vì nhu cầu thực sự chưa xuất hiện lại. Nhưng sức hấp dẫn của lợi nhuận khó mà cưỡng lại được.

Đồng thời chịu tác động từ hành vi của các nhà máy, từ thị trường tương lai và thị trường chứng khoán. Giá thép trên thị trường giao ngay không còn đơn thuần mang tính chất hàng hóa, chỉ chịu ảnh hưởng của luật cung cầu, mà đã kiêm thêm chức năng “đầu cơ”, “tính dụng”. Một bong bóng giá thép đang được bơm lên mà khả năng nổ tung chỉ là sớm muộn.

Từ góc độ dài hạn nhìn nhận đợt tăng giá này, các nhà đầu tư tham gia thị trường cần phải cẩn trọng hơn khi ra quyết định giao dịch từ nay đến cuối năm. Đáng lo ngại là, hiện nay các nhà máy vẫn chưa nhận thấy tác hại tiềm tàng từ việc tăng giá thép. Rất dễ nhìn thấy ảnh hưởng xấu đầu tiên của việc tăng giá là sẽ làm giảm nhu cầu vốn đã thấp trong thị trường nay càng trở nên suy nhược hơn nữa. Đó là tác động xuôi chiều. Nhưng không phải nhà máy nào cũng thấy tác động ngược chiều của hành vi này. Khi giá thành phẩm tăng, các nhà cung cấp nguyên liệu cũng sẽ tăng giá quặng và phế liệu để chia sẻ lợi nhuận. Một khi tác động đã lan đến đầu nguồn cung cấp sẽ rất khó để xoay chuyển thị trường. Khi đó bong bóng càng được bơm căng hơn và không có cách nào tháo gỡ được.

(Sacom)