Bộ Công Thương vừa có văn bản 8017/BCT-CNNg gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định các điều kiện đầu tư các dự án sản xuất gang, thép.

- Theo Bộ Công Thương, việc quản lý cấp phép đầu tư vào các dự án sản xuất gang, thép tại một số địa phương trong những năm qua chưa đảm bảo các điều kiện cần thiết về quy mô, công nghệ sản xuất, chủng loại sản phẩm, nguồn nguyên liệu đầu vào, hạ tầng cơ sở, đánh giá tác động môi trường…, dẫn đến tình trạng một số dự án đầu tư thiếu tính bền vững, mất cân đối giữa sản xuất thượng nguồn và hạ nguồn, không bảo đảm các yêu cầu về mô trường, có thể rủi ro cao.

Trong khi chờ Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật- công nghệ áp dụng cho các dự án thép phù hợp với “Quy hoạch phát triển ngành Thép Việt Nam giai đoạn 2007- 2015, có xét đến năm 2025” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 145/2007/QĐ-TTg ngày 4/9/2009, Bộ Công Thương quy định tạm thời điều kiện đầu tư các dự án sản xuất gang thép.

Theo đó, để xin cấp phép đầu tư đối với các dự án trong quy hoạch, chủ đầu tư phải lập dự án đầu tư xây dựng công trình và Báo cáo đánh giá tác động môi trường trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, cấp Giấy chứng nhận đầu tư theo quy định.

Đối với các dự án chưa có trong quy hoạch, chủ đầu tư phải báo cáo Bộ Công Thương để xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung vào quy hoạch trước khi lập dự án đầu tư xây dựng công trình. Sau khi có ý kiến chấp thuận bổ sung quy hoạch, chủ đầu tư mới tiến hành lập dự án đầu tư và Báo cáo đánh giá tác động môi trường, trình phê duyệt theo quy định.

Quy định cũng nêu ra các điều kiện cụ thể về công nghệ và thiết bị sử dụng của các dự án xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Theo đó, đối với các khu vực không có nguồn quặng sắt tập trung, dung tích lò cao tối thiểu là 500m3; đối với các khu vực có nguồn quặng tập trung, dung tích lò cao tối thiểu là 700m3; đối với các dự án sử dụng quặng sắt nhập khẩu, bố trí tại khu vực ven biển, dung tích lò cao tối thiểu là 1.000m3. Đối với lò điện, công suất tối thiểu là 70 tấn/mẻ; lò thổi ôxy, tối thiểu là 70 tấn/mẻ.

Tất cả các dự án sử dụng các công nghệ trên đều phải đảm bảo thiết bị đồng bộ, chế tạo mới, có các chỉ tiêu kinh tế- kỹ thuật (đặc biệt là tiêu hao năng lượng) ở mức tiên tiến so với khu vực, đảm bảo các yêu cầu về chất thải, than thiện với môi trường.

Quy định cũng đề ra, các dự án cũng phải bảo đảm nguyên liệu đầu vào. Cụ thể, có nguồn cung cấp quặng sắt tin cậy, ổn định, đảm bảo việc cung cấp nguyên liệu tối thiểu trong 15 năm hoặc có nguồn cung cấp sắt phế liệu. Ngoài ra, các dự án phải có thỏa thuận của cơ quan chức năng về địa điểm xây dựng dự án, khả năng đáp ứng về giao thông, cung cấp nước phục vụ sản xuất, vị trí đặt bãi thải…

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, đoàn kiểm tra liên ngành đã thống kê có 32 dự án sản xuất gang, thép nằm ngoài quy hoạch. Đó là chưa kể, nhiều dự án thép được cấp phép đã nhiều năm nhưng chưa được triển khai. Trong đó, có những dự án sau nhiều năm không khởi động đã “chuyển nhượng” cho các đối tác khác. Trong khi hầu hết các dự án thép chiếm diện tích đất rất lớn và ở gần ven biển.