TỔNG KẾT THỊ TRƯỜNG NĂM 2020
Thị trường thép Trung Quốc đã chứng kiến một năm 2020 đầy biến động bất ngờ với dịch covid bùng phát từ đầu năm đã khiến giá cả giảm nhanh sau tết Nguyên đán, hoạt động thị trường trì trệ do công nhân thực hiện cách ly để ngăn chặn dịch bệnh tại các nhà máy và công trường xây dựng. Giá thép kỳ hạn của Trung Quốc cũng đã giảm tối đa biên độ cho phép hàng ngày vào ngày đầu tiên giao dịch sau khi thị trường mở cửa sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Cụ thể, hợp đồng kỳ hạn tháng 5 trên sàn Thượng Hải chốt mức 3.233 NDT/tấn (460.50 USD/tấn), giảm 267 NDT tấn, tương đương 7.6% so với phiên giao dịch trước đó vào ngày 23/1.  Hợp đồng kỳ hạn cuộn cán nóng giảm mức tương tự 275 NDT/ tấn, tương đương 7.8%, chốt ở mức 3.246 NDT/ tấn. Giá giảm 8% so với mức ngày 23/01.

Tuy nhiên, kể từ thời kỳ khóa chặt đỉnh điểm, thị trường thép Trung Quốc đã phục hồi khá tốt so với các khu vực khác trên thế giới, tạo động lực thúc đẩy cho thị trường thép toàn cầu. Nước này đã đẩy mạnh nhập khẩu thép trong một năm đầy bất ổn, chắc chắn đã giúp ích cho thị trường thế giới. Các biện pháp kích thích hậu Covid-19 của Trung Quốc đã dẫn đến đầu tư nhiều hơn vào cơ sở hạ tầng và nhu cầu về kim loại ngày càng tăng. Thỏa thuận thương mại 'giai đoạn một' với Mỹ cũng đóng một vai trò trong việc tăng nhu cầu. Trung Quốc nổi lên là nhà nhập khẩu thép từ giữa tháng 3, do giá thép Trung Quốc cao hơn nhiều so với giá thế giới nên các nhà nhập khẩu tận dụng chênh lệch giá. Argus đã báo cáo hơn 200,000 tấn HRC đã được bán vào Trung Quốc kể từ cuối tháng 3 tới đầu tháng 4.

Thị trường thép và cả quặng sắt phục hồi mạnh nhất vào Qúy cuối năm với giá cả duy trì đà tăng trưởng nhanh và liên tục, đặc biệt là kể từ đầu tháng 11. Chào giá HRC SAE tới Việt Nam hiện tại đã tăng lên trên 700 USD/tấn CFR, tăng hơn 150 USD/tấn so với đầu năm.

Giá tăng trưởng dựa trên những lý do chính sau:

_ Các số liệu kinh tế vĩ mô tăng trưởng, tạo tiền đề cho sự tăng trưởng ngành thép.  Lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc đã mở rộng vào tháng 11, với chỉ số quản lý sức mua của Cục Thống kê Quốc gia cho thấy hoạt động đạt mức cao nhất trong hơn 3 năm, giúp hỗ trợ nhu cầu thép dẹt. Chỉ số PMI sản xuất của NBS công bố ngày 30/11 đạt 52.1 điểm trong tháng 11, tăng từ 51.4 điểm trong tháng 10, cho thấy tốc độ tăng trưởng sản xuất đã tăng nhanh trong tháng. Lần cuối cùng PMI đạt mức cao là vào tháng 9/2017.

_Các mặt hàng nguyên liệu thô đồng loạt gia tăng như quặng sắt, phế,..với mặt hàng quặng sắt chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ và đột biến trong năm nay, khiến ngành công nghiệp thép của Trung Quốc phải kêu gọi chính phủ can thiệp vào thị trường quặng sắt, chỉ ra việc định giá thị trường "thất bại". Giá quặng IODEX 62% Fe vào ngày 11/12 đã tăng lên 160.70 USD/tấn, mức cao mới trong nhiều năm. Giá trên Sàn giao dịch Hàng hóa Đại Liên cũng vọt lên trên 1,000 NDT/tấn lần đầu tiên sau 7 năm vào ngày trước đó.

_Nhu cầu tiêu thụ tăng trưởng khiến cầu vượt cung tạm thời, đặc biệt từ sự phát triển nhu cầu từ cơ sở hạ tầng và bất động sản cũng như các phân khúc hạ nguồn chính như ô tô, hàng hóa trắng và thiết bị, máy móc, đều được cải thiện khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi.

_ Đồng NDT tăng mạnh giá trị 9% so với dolla Mỹ tính từ cuối tháng 5, thúc đẩy các nhà máy tăng giá.

DỰ BÁO THỊ TRƯỜNG NĂM 2021

1/Sản lượng thép và nhu cầu:

Theo Hiệp hội sắt thép Trung Quốc (CISA) cho biết, sản lượng thép thô Trung Quốc chứng kiến sự mở rộng sản lượng 5.5% so với năm ngoái lên 874 triệu tấn trong giai đoạn 10 tháng đầu năm. Sản lượng thép thô cả năm 2020 Trung Quốc được dự đoán bởi Hiệp hội sẽ tăng khoảng 5% so với năm ngoái lên 1.05 tỷ tấn.

Tương tự, nhu cầu thép thành phẩm thực tế của Trung Quốc cũng có thể tăng 5% vào năm 2020, Luo Tiejun, Phó chủ tịch Hiệp hội Sắt & Thép Trung Quốc (CISA), chia sẻ tại một sự kiện thép không gỉ ở Trung Quốc."Nhu cầu thép của Trung Quốc giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý đầu tiên của năm 2020 do đại dịch, khi các hoạt động trong xây dựng và sản xuất chậm lại đáng kể, nhưng nhu cầu từ các ngành công nghiệp hạ nguồn đã phục hồi rõ ràng trong quý II và quý III.”

Luo tái khẳng định với thị trường rằng sản lượng thép cao hơn của Trung Quốc trong năm nay là do nhu cầu cao hơn thúc đẩy và “Trung Quốc đã chia sẻ sự thịnh vượng trên thị trường thép nội địa quy mô lớn của mình với thế giới bằng cách nhập khẩu thép từ nước ngoài”.

Nhìn về phía trước năm 2021, Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng công suất sản xuất thép để đáp ứng sự phục hồi nhu cầu trong nước cũng như thế giới từ các chính sách kích thích kinh tế sau đại dịch của các nền kinh tế. Sự thúc đẩy các dự án cơ sở hạ tầng cũng như phục hồi các ngành sản xuất ô tô, máy móc, gia dụng sau những đình trệ do dịch năm nay dự sẽ giúp tiêu thụ thép cũng như sản xuất tiếp tục tăng trưởng. Tuy nhiên, mức tăng trưởng sản lượng dự báo hạn chế do Chính phủ sẽ có biện pháp thắt chặt sản xuất để giảm tái diễn tình trạng thừa cung.  Sản lượng dự báo tăng lên mức 1.068-1.073 tỷ tấn vào năm 2021, tăng khoảng 18-20 triệu tấn so với năm nay.

2/Quặng sắt:

Hôm 11/12, giá quặng sắt giao sau trên Sàn Giao dịch Hàng hóa Đại Liên của Trung Quốc tăng gần 10% lên mức cao nhất từ trước đến nay và lần đầu tiên phá ngưỡng 1.000 nhân dân tệ (khoảng 152,95 USD)/tấn.

Hợp đồng tương lai giá quặng sắt ở Singapore đã tăng khoảng 70% trong năm nay và đạt mức cao nhất kể từ khi bắt đầu giao dịch vào năm 2013, khi sự phục hồi do các biện pháp kích thích của Trung Quốc thúc đẩy sản lượng và tiêu thụ thép.

Giá quặng sắt giao ngay ở mức 157.45 USD vào ngày 11/12, mức cao nhất kể từ năm 2013 khi sự tăng trưởng mạnh mẽ của Trung Quốc làm ​​nhu cầu quặng sắt tăng vọt, mặc dù vẫn thấp hơn khoảng 36 USD so với mức kỷ lục đạt được vào năm 2010. Giá quặng chất lượng cao đã tăng lên mức cao nhất trong dữ liệu kể từ năm 2013, một dấu hiệu nguồn cung hạn chế từ Brazil.

Biểu đồ giá quặng sắt

Quặng tăng giá do những lý do chính sau:

_Vấn đề nguồn cung. Tập đoàn khai thác mỏ Vale SA đã cắt giảm sản xuất hàng năm vào tuần đầu tháng 12, trong khi quý I hàng năm thường có rủi ro cao về gián đoạn thời tiếtdo bão đổ bộ vào khu vực Tây Australia. Trong tháng 11, số chuyến hàng mà Brazil cung ứng cho thế giới đã giảm xuống mức đáy 6 tháng."Hiện đang có một cơn bão nhiệt đới đang tiến đến gần bờ Tây Australia, mà đây lại là điểm xuất phát của toàn bộ quặng sắt Australia xuất ra nước ngoài. Hai trong số các cảng lớn nhất tại Australia đã bị đóng cửa và chúng chiếm đến hơn 50% nguồn cung quặng sắt toàn cầu", ông Hedborg nói thêm.

_ Nhu cầu mạnh từ Trung Quốc. Ông Erik Hedborg, nhà phân tích cấp cao của công ty hàng hóa CRU, cho hay hiệu quả kinh tế và chính sách kích thích cơ sở hạ tầng của Trung Quốc đã khiến nhu cầu quặng sắt tăng cao, làm giảm lượng hàng tồn kho vốn đã khá thấp và siết chặt các điều kiện trên thị trường.

Giá quặng sắt cao trên thị trường trong những tháng gần đây dự kiến ​​sẽ tiếp tục kéo dài sang quý đầu tiên của năm 2021, được hỗ trợ bởi sản lượng thép Trung Quốc tăng mạnh, theo báo cáo mới nhất về Triển vọng quặng sắt & thép.

Khoảng 62% số người tham gia cho biết giá quặng sắt sẽ duy trì trên 120 USD/tấn CFR Trung Quốc trong Quý 1, với 26% tiếp tục thấy chúng trong khoảng 110-120 USD/tấn.Hơn một phần ba số người được hỏi tin rằng nhu cầu quặng sắt của họ sẽ tăng lên trong Q1, trong khi 42% cho rằng chúng sẽ giữ nguyên như trong quý 10-12 hiện tại. Chỉ 23% thấy nhu cầu quặng sắt của họ giảm trong Q1, triển vọng cho thấy.

Dự báo giá quặng sắt sẽ tiếp tục giữ ở mức cao trong năm tới với sự tăng trưởng sản xuất thép ở Trung Quốc và cả các khu vực khác để đáp ứng nhu cầu phục hồi kinh tế sau đại dịch. Vấn đề nguồn cung chưa thể sớm phục hồi nên sẽ tiếp tục hỗ trợ giá cả, cộng với các phức tạp thời tiết ảnh hưởng tới nguồn cung, vận chuyển hàng hóa. Trung Quốc vẫn dẫn đầu tiêu thụ quặng từ các kế hoạch kích thích cơ sở hạ tầng, bất động sản. Tuy nhiên, giá cũng sẽ biến động mạnh vì về lâu dài, các nhà máy thép sẽ không chấp nhận chi trả mức giá quá cao cho quặng sắt do vấn đề lợi nhuận. Giá trung bình vào tầm 125-135 USD/tấn trong Q1/2020 và giảm xuống khoảng 100-110 USD/tấn vào Q2 khi nhu cầu thép vào mùa thấp điểm.

3/ Dự báo xu hướng thị trường thép Trung Quốc nửa đầu năm 2021

Giá thép Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục neo đậu ở mức cao trong Q1/2021, nhận được sự hỗ trợ từ các lĩnh vực chính bao gồm cơ sở hạ tầng, bất động sản và ngành sản xuất. Có thể thấy trong thời điểm gần về cuối năm 2020, ngành sản xuất đã đóng vai trò tích cực trong sự phục hồi ngành thép, với mặt hàng thép cuộn công nghiệp tăng trưởng nhanh chóng đem đến lợi nhuận tăng trưởng gấp đôi so với trước đó trong khi mặt hàng thép xây dựng lại sụt giảm về lợi nhuận sản xuất. Sản xuất đã phục hồi mạnh mẽ trong những tháng cuối năm và chuỗi cung ứng toàn cầu được khôi phục, giúp xuất khẩu của Trung Quốc trở lại và sẽ tiếp tục gia tăng trong Q1 tới.

Những nhân tố trợ giá trong thời gian tới:

Thứ nhất, nhu cầu thép nội địa Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng, đáp ứng các nhu cầu xây dựng, sản xuất phục hồi sau đại dịch. Mùa xuân thường là thời điểm thích hợp cho việc xây dựng cũng như nhu cầu tiêu thụ các mặt hàng hóa máy móc đều tăng sẽ tiếp tục tạo động lực thúc đẩy cho giá thép.

Thứ hai, giá nguyên liệu thô cao với các mặt hàng quặng sắt, phế liệu đều được dự đoán tiếp tục neo đậu ở ngưỡng cao nhiều năm, thúc đẩy chi phí sản xuất. Theo đó, các nhà máy thép cũng sẽ niêm yết giá thép ở mức cao để không ảnh hưởng lợi nhuận sản xuất.

Thứ ba, đồng NDT tăng giá so với dolla Mỹ, do vắc xin mới sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế toàn cầu và làm suy yếu đồng USD. Capital Economics vào cuối tháng 11 đã đưa ra dự báo đồng nhân dân tệ sẽ tăng hơn 5% so với đồng USD trong thời gian tới. Đồng nội tệ tăng sẽ thúc đẩy giá thép xuất khẩu Trung Quốc tăng dựa trên tỷ giá so với dolla.

Thứ tư, quan hệ Mỹ-Trung cải thiện mặc dù căng thẳng giữa hai nước sẽ tiếp tục dưới thời ông Biden. Theo một số chuyên gia quan sát, mối quan hệ giữa hai nước sẽ được cải thiện trong năm tới để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế sau đại dịch covid 19.  

Thứ năm, số liệu kinh tế vĩ mô tích cực. Kinh tế Trung Quốc đang trên đà tăng trưởng phục hồi. Năm 2021 là năm mở đầu cho kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Trung Quốc, chính phủ tiếp tục thúc đẩy mở rộng nhu cầu trong nước, ủng hộ phát triển sáng tạo, cải thiện môi trường kinh doanh, cộng thêm nhân tố “cơ số thấp”, tốc độ tăng trưởng kinh tế có khả năng khôi phục trên mức trung bình, dự đoán cả năm 2021 sẽ tăng 7.5%. Tiền đề kinh tế phục hồi cũng sẽ tạo động lực hỗ trợ ngành thép thời gian tới.

Bên cạnh đó, giá thép cũng gặp áp lực từ:

Thứ nhất,vấn đề nguồn cung. Song song với phục hồi nhu cầu và không bị hạn chế sản xuất bởi dịch, các nhà máy thép Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng công suất sản xuất, tái diễn tình trạng cung vượt cầu gây áp lực cho giá thép.

Thứ hai, lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc, chiếm hơn 35% tổng tiêu thụ thép trong nước, có thể sẽ chậm lại trong năm tới do chính quyền trung ương thắt chặt tài chính cho các nhà phát triển. Điều này sẽ gây áp lực lên giá thép dài, đặc biệt là khi năng lực sản xuất thép của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng vào năm 2021.

Thứ ba, các căng thẳng và rào cản thương mại tiếp tục với Australia và Mỹ. Cho đến nay, chưa có dấu hiệu nào cho thấy chính phủ Australia có kế hoạch cải thiện mối quan hệ với Trung Quốc. Nhiều khả năng tình hình sẽ tiếp tục xấu đi sau khi Quốc hội Australia thông qua đạo luật mới trao quyền cho ngoại trưởng nước này hủy bỏ các thỏa thuận quốc tế của chính quyền bang, hội đồng địa phương và các trường đại học công lập.

Thứ tư, khả năng phục hồi kinh tế thế giới gặp nhiều hạn chế, 6 tháng đầu năm tới sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng của Covid-19. Năm 2021 sẽ là năm thích nghi với việc sống chung Covid-19. Nền tài chính tuy đã trở lại xu thế ổn định, nhưng vẫn đứng trước nguy cơ trồi sụt thất thường.

Thứ năm, giá và nhu cầu gần đạt đỉnh từ đà tăng trưởng về cuối năm 2020, do đó sẽ suy yếu dần trở lại.

Triển vọng giá

Giá thép dự kiến sẽ vẫn giữ ở mức cao trong Q1 trước khi có thể sụt giảm dần vào Q2 một khi cung dần trở lại cao hơn cầu sau khi nhu cầu đã tăng mạnh vào Q1. Trong khi đó, do giá tăng quá nhanh và cao vào cuối năm 2020 cũng khiến tình hình giao dịch trở nên ảm đạm hơn nên sang tới Q1/2021, giá tăng chậm lại và khi đạt đến ngưỡng đỉnh sẽ giảm lại. Mức đỉnh dự báo cho giá Q1 đạt được vào khoảng tháng 1 là 730-750 USD/tấn CFR cho HRC cán lại, sau đó giảm lại và duy trì ổn định trong khoảng 620-650 USD/tấn CFR vào cuối Q1.  

Sang tới Q2, giá cũng biến động phục hồi nhẹ vào đầu quý song sẽ tiếp tục giảm sau đó khi bước vào mùa nắng nóng, mưa nhiều cộng với sản lượng và tồn kho cao gây áp lực. Tuy nhiên, mức giảm dự kiến không sâu do giá nguyên liệu thô vẫn cao. Dự báo giá cuối Q2 dao động khoảng 550-580 USD/tấn CFR.

Lưu ý:  Dự báo trên chỉ mang tính tham khảo. Quý khách hàng nên tham khảo thêm nhiều nguồn tin khi quyết định mua bán.