Thị trường thép có dấu hiệu hạ nhiệt bất chấp những lời đồn đoán giá sẽ tăng khi quyết định áp thuế tự vệ có hiệu lực

Từ ngày 22-3, mức thuế tự vệ tạm thời đối với mặt hàng phôi thép và thép dài nhập khẩu từ các nước vào Việt Nam được áp dụng lần lượt là 23,3% và 14,2%. Theo Bộ Công Thương, việc áp thuế tự vệ sẽ giúp bảo vệ tạm thời các doanh nghiệp (DN) sản xuất phôi thép và sản phẩm thép dài trong nước.

Khó trục lợi?

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng khoảng thời gian 15 ngày từ khi ban hành quyết định (7-3) đến lúc có hiệu lực, các DN đã tranh thủ nhập khẩu, đầu cơ tích trữ hàng. Đại diện Bộ Công Thương cho rằng ý kiến này chưa thỏa đáng vì thời gian này không đủ để hàng hóa có thể được bốc xếp tại cảng đi ở nước ngoài và kịp làm thủ tục thông quan tại cảng đến ở Việt Nam. “Xem xét mức độ tập trung trên thị trường, mức độ tồn kho hàng hóa và tỉ lệ sử dụng công suất toàn ngành hiện nay, khả năng các DN thép lợi dụng chính sách thuế tự vệ để chi phối thị trường và tăng giá quá mức gây thiệt hại cho người tiêu dùng là khó xảy ra” - đại diện Bộ Công Thương khẳng định.

Lãnh đạo bộ này nhìn nhận việc thép tăng giá những ngày qua chỉ là hiện tượng xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn do tâm lý tích trữ của các nhà nhập khẩu và các DN tiêu thụ thép trên thị trường. Nhưng với lượng tồn kho lớn của các DN sản xuất thép hiện nay và việc ngành thép của Việt Nam đang hoạt động chỉ khoảng 50% công suất thiết kế thì hiện tượng này sẽ sớm chấm dứt.

Dù vậy, Bộ Công Thương đã có công văn gửi các DN nguyên đơn đề nghị báo cáo tình hình giá bán mặt hàng phôi thép và thép dài trước và sau khi có quyết định áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời. Hiệp hội Thép Việt Nam cũng được đề nghị phối hợp với các thành viên theo dõi giá phôi thép, thép dài nhằm có biện pháp ổn định tình hình thị trường.

Thị trường không thiếu thép

Trong khi đó, khảo sát của phóng viên Báo Người Lao Động tại một số đại lý thép trên địa bàn TP HCM cho thấy 2 ngày trở lại đây, giá thép đã có dấu hiệu chững lại. Cụ thể, thép xây dựng đang ở mức trên dưới 13 triệu đồng/tấn tùy theo phí vận chuyển công trình xa hay gần, còn giá thép tổ hợp ở mức 10 triệu đồng/tấn. Theo chủ đại lý thép trên đường Lý Thường Kiệt (quận 10, TP HCM), giá đã chững lại và đang có xu hướng giảm dù quyết định tăng thuế tự vệ tạm thời đối với mặt hàng phôi thép và thép dài nhập khẩu đã bắt đầu có hiệu lực.

Đại diện Công ty CP Thép Hòa Phát cũng khẳng định giá thép đã hạ nhiệt khoảng 400-1.000 đồng/kg, tùy loại. Ông Mai Văn Hà, giám đốc công ty, cho rằng cần hiểu đúng vấn đề giá thép những ngày qua tăng không hoàn toàn do quyết định áp thuế tự vệ của Bộ Công Thương. “Đây là quyết định đúng đắn nhằm bảo vệ sản xuất trong nước trước sự đe dọa từ phôi thép nhập khẩu. Bản chất vấn đề nằm ở chỗ các DN phân phối trung gian và các đại lý lợi dụng quyết định này để đầu cơ, làm méo mó nỗ lực ổn định thị trường của các DN nguyên đơn cũng như ngành thép Việt Nam” - ông Hà lý giải.

Một thực tế khác là trong vòng hơn 2 năm qua, giá thép đã sụt giảm trên 35% giá trị, vì vậy việc tăng giá thép gần đây nên nhìn nhận là sự phục hồi về giá do đã giảm quá sâu, bù đắp phần nào nguyên liệu đầu vào tăng cao chứ không phải tăng giá mạnh. Ngoài ra, nguyên nhân khác khiến giá thép tăng những ngày gần đây như giá cả một số nguyên liệu cơ bản của ngành thép (quặng sắt, phế liệu, than đá... ) phục hồi mạnh và đang vào cao điểm của mùa xây dựng nên nhu cầu sắt thép tăng cao. “Chúng tôi khẳng định thị trường không thiếu thép, các nhà máy vẫn sản xuất và bán hàng bình thường, bảo đảm nguồn cung ổn định suốt cả năm” - ông Hà nói.

Phản ứng với quyết định áp thuế tự vệ

Bộ Công Thương cho biết sau khi khởi xướng điều tra, có nhận được công văn của 7 nhà sản xuất thép dài trong nước từ phôi nhập khẩu đề nghị loại bỏ mặt hàng phôi thép dài ra khỏi phạm vi điều tra. Các DN này cho rằng chưa đủ tính pháp lý để áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm này (yếu tố về tăng nhập khẩu đột biến, nguyên nhân gây thiệt hại nghiêm trọng, tác động kinh tế - xã hội). Dự kiến, đầu tháng 4, bộ sẽ làm việc trực tiếp với 7 DN này để làm rõ kiến nghị trước khi đưa ra báo cáo cuối cùng của vụ việc (quyết định áp thuế tự vệ tạm thời có hiệu lực từ ngày 22-3 đến 7-10).

Nguồn tin: NLĐ