Văn bản của Hiệp hội Thép Việt Nam trích dẫn thống kê của Tổng Cục Hải quan cho biết: lượng phôi thép nhập về Việt Nam tính đến 15/9/2015 là hơn 1,1 triệu tấn, tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ 2014. Trong đó, riêng phôi thép nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm trên 75% tổng lượng phôi nhập.

Hiệp hội Thép Việt Nam cho rằng đây không phải lần đầu tiên phôi thép Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam với giá rẻ, đẩy doanh nghiệp trong nước vào hoàn cảnh khó khăn. Cách làm của họ vẫn như cũ: lợi dụng chính sách để gian lận. Theo quy định, phôi thép Trung Quốc nhập vào Việt Nam với mục đích làm thép xây dựng phải chịu thuế 9%. Tuy nhiên, lợi dụng quy định về thép Hợp kim, các doanh nghiệp Trung Quốc đã cho một hàm lượng crom với tỷ lệ rất nhỏ vào thép để biến phôi thép thường thành phôi hợp kim (được hưởng thuế 0%) rồi ồ ạt đưa vào Việt Nam. Về bản chất: phôi thép chứa hàm lượng rất nhỏ Crom sẽ không khác biệt gì với phôi thông thường và vẫn dùng để cán thép xây dựng thông dụng được.

Như vậy, sản phẩm thép có chứa nguyên tố hợp kim của Trung Quốc khi nhập khẩu vào Việt Nam ngoài việc được chính phủ Trung Quốc hoàn thuế, khi vào Việt Nam lại được hưởng thuế suất 0% nên có giá bán rất thấp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành thép trong nước.

Vấn đề gian lận trong nhập khẩu thép xây dựng cũng như phôi thép từ Trung Quốc của các doanh nghiệp thương mại đã có từ lâu và ảnh hưởng rất lớn đến ngành sản xuất thép trong nước khiến nhiều nhà máy có nguy cơ cắt giảm sản lượng. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan được Hiệp hội Thép Việt Nam trích dẫn, nếu như trong tháng 8/2015, lượng phôi thép khai chứa hợp kim nhập về Việt Nam ở mức trên 3.000 tấn (giá trị gần 1 triệu USD) thì đến tháng 9/2015, khối lượng tăng vọt, lên tới trên 62.000 tấn (trị giá hơn 20 triệu USD). Hiệp hội Thép Việt Nam tính toán, nếu tình hình không được quan tâm giải quyết, dự báo, phôi thép Trung Quốc sẽ còn tăng mạnh trong các tháng cuối năm, gây thất thu rất lớn cho ngân sách Nhà nước.

Chỉ tính riêng lượng phôi thép nhập khẩu từ Trung Quốc trong tháng 8 và 9/2015, sau khi “đội lốt” thành công là thép hợp kim chứa Crom, Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết nhà nước đã thất thu trên 1,89 triệu USD. “Đây là hành vi gian lận thương mại. Nếu không kịp thời ngăn chặn thì ngân sách sẽ thất thu hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm.” –  Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam Hồ Nghĩa Dũng khẳng định trong văn bản gửi các bộ ngành.

Trước thực trạng trên, Hiệp hội Thép Việt Nam cũng đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước kiểm soát chặt chẽ hàng phôi thép nhập khẩu chứa Crom, quản lý chặt chẽ chất lượng, mục tiêu sử dụng thép nhập khẩu theo Thông tư liên tịch 44/2013 về quản lý chất lượng thép sản xuất trong nước và thép nhập khẩu ban hành ngày 31/12/2013. Hiệp hội Thép Việt Nam đề nghị Cơ quan quản lý Nhà nước áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại nhằm hạn chế thiệt hại gây ra cho ngành luyện kim trong nước.

Đối với doanh nghiệp nhập khẩu phôi thép hợp kim để cán thép xây dựng, đề nghị Bộ Tài chính, Tổng Cục Hải quan yêu cầu doanh nghiệp áp mã phôi vuông theo đúng quy định và nộp thuế 9% để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Dừng thông quan đối với các lô hàng nhập khẩu phôi thép hợp kim chứa Crom kê khai mã HS 7224.90.00 để đợi kiểm tra, giám sát. Doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu phôi thép nếu chứa Crom về chỉ dùng để cán thép xây dựng, phải áp dụng mức thuế suất 9% như thuế suất mã HS 7207.11.00.

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, hành vi kê khai phôi thép thông thường thành phôi thép hợp kim là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, trốn thuế, làm thất thoát Ngân sách nhà nước, do vậy, rất cần các cơ quan thực thi pháp luật, đặc biệt là cơ quan an ninh kinh tế vào cuộc, đảm bảo cho pháp luật được thực thi nghiêm túc.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Thép Việt Nam đề nghị Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học Công nghệ thành lập đoàn kiểm tra, giám sát các doanh nghiệp nhập khẩu phôi thép chứa Crom, hoàn thiện quy định, xây dựng hàng rào kỹ thuật nhằm ngăn chặn hành vi gian lận thương mại, cạnh tranh không lành mạnh trong nhập khẩu phôi thép Trung Quốc.

Nguồn tin: Diễn đàn doanh nghiệp