Chuyên gia thép bày tỏ lo ngại Hòa Phát phải đối diện, trong khi đó, chuyên gia tài chính lại tin tưởng số phận Hòa Phát sẽ thay đổi.
Liên quan tới thông tin Tập đoàn Hòa Phát và Ngân hàng Công thương Việt Nam (VietinBank) đã ký kết hợp đồng tín dụng, tài trợ vốn lên tới 10.000 tỷ đồng cho dự án Khu liên hợp sản xuất Gang thép Hòa Phát Dung Quất. Khi được hỏi, các chuyên gia đã đưa ra nhiều cách nhìn nhận khác nhau.
Một góc nhà máy thép Dung Quất.
Khó cho Hòa Phát
GS. TS Phùng Viết Ngư, Hội Khoa học kỹ thuật Đúc – Luyện kim Việt Nam thì bày tỏ lo ngại cho số phận cũng như những khó khăn Hòa Phát phải đối diện.
Vị GS cho hay, hiện nay Việt Nam đang có rất nhiều dự án sản xuất thép với quy mô lớn, nhỏ khác nhau. Tuy nhiên, dự án thép Dung Quất không phải là dự án được đánh giá cao về tiềm năng khai thác.
"Đó là một quyết định đầu tư mạo hiểm. Tôi chưa bàn tới việc Hòa Phát sẽ làm với ai, làm như thế nào nhưng đánh giá chung về tiềm năng phát triển thị trường thép là không khả quan. Hơn nữa, việc khai thác quặng tại khu vực này cũng rất khó khăn, không có nhiều", GS Ngư nói.
Đưa ra nhận định tương tự, GS.TS Phạm Phố - nguyên Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Sài Gòn cũng cho rằng đó là một quyết định "mạo hiểm" do nhu cầu thép trong nước hiện không lớn, trong khi xuất khẩu thép đang gặp rất nhiều khó khăn.
Cũng theo vị GS cho biết, ông từng được biết Hòa Phát cũng đã có ý định mua lại nhà máy thép Thái Nguyên, tuy nhiên do công nghệ quá lạc hậu, giá cao nên vụ mua bán không thành.
Vị GS cho rằng, ý định mua lại Dung Quất chắc đã được Hòa Phát cân nhắc từ lâu, vì Hòa Phát là doanh nghiệp có tư duy kinh tế khá tốt. Hơn nữa, Dung Quất cũng được đầu tư công nghệ tương tự như tại Formosa Hà Tĩnh như vậy, khả năng phải đầu tư vào đây sẽ ít hơn, chi phí thấp hơn.
Mặc dù vậy, ông vẫn khẳng định, để Hòa Phát trụ được không còn con đường nào khác là phải xuất khẩu nếu không sẽ phải đối diện với rất nhiều khó khăn cũng như nguy cơ thua lỗ kéo dài..
Phân tích cụ thể hơn, GS. TS Phạm Phố cho biết: Trên thị trường thế giới, vị GS cho hay, Hòa Phát còn phải cạnh tranh với đối thủ rất mạnh là thép Trung Quốc. Hiện Trung Quốc vẫn đang sản xuất với quy mô rất lớn, sản lượng thép của Trung Quốc đạt đỉnh vào năm 2014 ở mức 823 triệu tấn và 804 triệu tấn vào năm 2015.
Với công suất như vậy, những năm gần đây thế giới đã phải chứng kiến cảnh tượng thừa mứa thép sản xuất của Trung Quốc.
Tính bình quân Trung Quốc xuất khẩu ra thị trường thế giới khoảng 15% tổng lượng thép hàng năm, và khi kinh tế nước này giảm tốc dẫn đến nhu cầu sử dụng thép vào xây dựng hạ tầng sụt giảm nghiêm trọng, thì ước tính có thể dư thừa khoảng 300 triệu tấn thép mỗi năm.
Chính vì vậy, Trung Quốc đang tìm mọi cách đẩy được số lượng dư thừa vào Việt Nam và các nước khác trên thế giới. Với ưu thế giá rẻ, nguồn sẵn thép Trung Quốc đang là đối thủ không dễ dàng vượt qua được.
Ở trong nước theo vị GS, Hòa Phát cũng phải đối diện với Formosa, doanh nghiệp sản xuất thép của Đài Loan (Trung Quốc) có quy mô lớn nhất tại Việt Nam.
Hiện doanh nghiệp này đang đưa ra kế hoạch sản xuất với khối lượng rất lớn. Nếu so sánh những lợi thế giữa Formosa với Hòa Phát có thể thấy Hòa Phát đang đứng trước nhiều bất lợi lớn.
Thứ nhất, Formosa có sẵn thị trường tiêu thụ tại Đài Loan, do đó, khối lượng sản xuất ra một phần cung cấp cho thị trường Việt Nam, phần chủ yếu sẽ được chuyển về nước sở tại. Trong khi Hòa Phát phải loay hoay tìm thị trường đầu ra thì Formosa vốn đã không phải lo về thị trường tiêu thụ.
Cửa duy nhất để Hòa Phát có cơ hội phát triển có lợi là phải xuất khẩu. Tuy nhiên, thị trường xuất khẩu thép Việt Nam cũng đang gặp bất lợi, thép Việt liên tục dính tới những vụ kiện chống phá giá, lẩn trốn thuế trên thị trường Mỹ và một số nước Châu Âu.
Thứ hai, sản xuất thép hiện đang bị phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nhập nguyên liệu đầu vào.
Hiện cả Formosa và Hòa Phát nếu sản xuất thép thì đều phải đi nhập nguyên liệu đầu vào. Tuy nhiên, Formosa đang có lợi thế lớn nhờ có sẵn quặng khai thác ở Thạch Khê, còn tiềm năng của mỏ ở Quảng Ngãi chưa có đánh giá cụ thể. Do đó, việc phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào là nguyên nhân đẩy chi phí lên, đội giá thành dẫn tới giá thành sản phẩm cao hơn, rất khó có thể cạnh tranh được.
"Đó là lý do tôi nói rằng việc vay vốn để đầu tư tới 10.000 tỷ vào dự án thép này là mạo hiểm. Quá khó cho Hòa Phát", GS Phạm Phố nêu quan điểm.
Không đáng ngại
Trong khi các chuyên gia luyện thép thiếu lòng tin, bày tỏ những lo ngại cho số phận của Hòa Phát thì ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI) lại tỏ ra lạc quan, tin rằng Hòa Phát sẽ làm tốt. Ông nói rõ hai vấn đề, một là đầu tư như vậy có phải là mạo hiểm hay không và hai là cơ hội nào cho Hòa Phát phát triển?
Ông Hải cho biết, đứng về phía Ngân hàng Công thương Việt Nam (VietinBank) đây là lựa chọn đã được cân nhắc, không quá bất ngờ. Theo quy định, hạn mức tín dụng cho vay lớn nhất có thể lên tới 10.000 tỷ đồng, định mức cho vay phụ thuộc vào tình hình sức khỏe của mỗi ngân hàng.
VietinBank có quy mô rất lớn, nguồn vốn rồi rào, do đó, quyết định cho Hòa Phát vay 10.000 tỷ đồng không phải là quá khó khăn.
Nguồn tin: Đất việt
