Hầu hết các nguồn tin đều đồng tình rằng Indonesia khó mà thay đổi lệnh cấm xuất khẩu quặng niken, nhưng một số không loại trừ khả năng sẽ nới lỏng quy định này.

“Việc nới lỏng quy định là có thể, thậm chí là trong vòng năm nay”, một đại biểu phát biểu tại cuộc họp Mining Investment Asia diễn ra ở Singapore hôm thứ Tư. Jakarta có thể đưa ra hạn ngạch xuất khẩu quặng niken cho các công ty với kế hoạch xây dựng nhà máy luyện niken ở nước này.

Việc cho phép những công ty như vậy xuất khẩu quặng niken sẽ cung cấp dòng tiền mặt cho các nhà đầu tư và “những công ty này cần tiền để xây dựng nhà máy luyện kim”, bà giải thích. Bà đưa ra ví dụ điển hình như Freeport McMoRan Inc, sau khi thương lượng thỏa thuận với chính phủ Indonesia về thuế xuất khẩu và tiền thuê mỏ (số tiền phải trả để được sở hữu miếng đất đang khai thác) đã có thể bắt đầu xuất khẩu quặng đồng tinh hồi năm ngoái với hạn ngạch cho phép.

Edward Gustely, giám đốc công ty tư vấn đầu tư Penida Capital, Indonesia, cũng cho rằng hạn ngạch xuất khẩu cho các công ty có kế hoạch xây nhà máy luyện niken ở nước này là có thể. “Chính phủ cần bổ sung nguồn thu vào ngân sách”.

Một nhà phân tích với một người đứng đầu ngân hàng Châu Á cho biết ông không loại trừ khả năng nước này sẽ nới lỏng quy định cấm xuất khẩu quặng niken sau khi PT Aneka Tambang (Antam)- công ty sản xuất ferronickel và khai thác nickel, bauxite- có một năm kinh khủng trong năm ngoái. Hồi đầu tháng này, Antam báo cáo mức lỗ ròng năm 2014 lên đến 775 tỷ Rupiah (59 triệu USD), và đổ lỗi do lệnh cấm xuất khẩu quặng của chính phủ cũng như giá cả hàng hóa sụt giảm.

Tuy nhiên, nhà phân tích này cho biết cơ hội nới lỏng quy định cho quặng niken và bauxite lại khá xa xôi. Chính phủ nước này xem nickel và nhôm như là những kim loại đặc biệt bởi vì giá trị gia tăng từ việc luyện kim. "Indonesia muốn có được giá trị luyện kim. Nếu nước này bắt đầu cung cấp hạn ngạch xuất khẩu thì nó sẽ đánh bại mục đích của lệnh cấm này. Vì nếu cung cấp hạn ngạch xuất khẩu thì sẽ làm thất thoát doanh thu của chính phủ”, ông lý giải.

Jakarta có thể nới tay với lệnh cấm này nhưng thời gian thì chưa rõ, Mag. Faisal Emzita, giám đốc điều hành Hiệp hội Niken Indonesia cho biết. “Rốt cuộc, họ cũng phải thực hiện nới lỏng nhưng khi nào? 10 năm? Không còn ai quan tâm về điều này nữa rồi. Việc thay đổi quy định sẽ đòi hỏi nhiều cân nhắc từ phía chính phủ.