Với việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng, các nhà sản xuất thép Mỹ đang yêu cầu được bảo vệ thêm khỏi kim loại có nguồn gốc từ nước ngoài.

Thép, giống như các mặt hàng khác, dễ bị ảnh hưởng bởi chu kỳ giá. Trong thời kỳ giá thép thấp, các nhà sản xuất thép trong nước thường tìm kiếm sự can thiệp của chính phủ, đặc biệt là dưới hình thức thuế quan nhập khẩu, để giảm sự cạnh tranh từ nước ngoài và tăng giá thép.

Khi giá trở lại gần mức thấp năm 2017, các nhà sản xuất thép trong nước một lần nữa đang tìm kiếm sự hỗ trợ của chính phủ. Dựa trên cách áp dụng mức thuế quan 25% đối với thép nhập khẩu của chính quyền Trump, liệu đây có phải là cách tốt nhất để Mỹ giúp các nhà sản xuất thép của mình không?

Thuế quan một mặt làm tăng giá hàng nhập khẩu, bảo vệ lợi ích của giá trong nước. Tuy nhiên, nó vẫn có mặt trái. Ban đầu, thuế quan Mục 232 năm 2018 đối với tất cả thép nhập khẩu vào Mỹ đã có hiệu quả cao trong việc giảm mức nhập khẩu. Tuy nhiên, thuế quan này đã châm ngòi cho một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu khiến ngành sản xuất của Mỹ vào năm 2019 xuống mức thấp nhất trong 10 năm theo Chỉ số quản lý sức mua của Mỹ. Các nhà máy thép trong nước đã sớm tuyên bố đóng cửa vĩnh viễn và cắt giảm sản lượng do nhu cầu thép giảm do cuộc chiến thương mại bắt đầu bằng thuế quan đối với thép.

Khi COVID xuất hiện vào đầu năm 2020, chính phủ Mỹ đã phản ứng bằng 5.3 nghìn tỷ đô la tiền kích thích để hỗ trợ nền kinh tế. Vì phần lớn lĩnh vực dịch vụ đã đóng cửa cho đến khi vắc-xin bắt đầu có vào năm 2021, nên một phần lớn số tiền này đã được chi cho hàng hóa sản xuất và các dự án cải thiện nhà ở, cả hai đều đòi hỏi một lượng lớn nguyên liệu thô như thép. Tuy nhiên, do việc cắt giảm sản lượng thép trong nước và mức độ nhập khẩu thép, nguồn cung không đủ đáp ứng nhu cầu tăng, khiến giá thép đạt mức cao kỷ lục vào năm 2021.

Khi giá thép tăng quá cao, các nhà sản xuất có thể bắt đầu thay thế các vật liệu khác, làm giảm nhu cầu về thép.

Một khi giá nội địa tăng mạnh, với khoảng cách với hàng nhập khẩu trở nên quá lớn trong thời gian quá dài, một số người sử dụng thép trong nước có thể không còn khả năng cạnh tranh với các đối tác nước ngoài của mình, buộc họ phải chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Mỹ. Một ví dụ là thông báo của Tenneco Automotive vào năm 2021 về việc đóng cửa nhà máy giảm xóc gần Dayton, Ohio và chuyển 650 việc làm sản xuất sang Mexico, nơi chi phí thép thấp hơn nhiều.

Do đó, giá thép đã ngừng tăng và thêm lý do nữa là thông báo của Tổng thống Biden vào mùa thu năm 2021 rằng ông sẵn sàng đàm phán các thỏa thuận hạn ngạch thuế quan với các quốc gia xuất khẩu thép sang Mỹ vẫn phải chịu thuế thép theo Mục 232. Điều này sẽ cho phép nhiều thép miễn thuế hơn vào Mỹ.

Mặc dù vậy, giá cực cao vào năm 2021 của các nguyên liệu thô chịu thuế nhập khẩu, bao gồm cả thép và nhôm, đã góp phần gây ra áp lực lạm phát khiến Cục Dự trữ Liên bang bắt đầu tăng lãi suất vào năm 2022 với tốc độ nhanh nhất trong 30 năm. Lãi suất cao hơn này là nguyên nhân chính gây ra sự yếu kém trong lĩnh vực sản xuất trong hầu hết hai năm qua, điều này đã khiến giá thép giảm xuống mức gần năm 2017.

Một khía cạnh khác của câu chuyện giá thép tăng đột biến năm 2021 và 2022 là tác động của nó đến lợi nhuận của nhà sản xuất thép—và cách sử dụng những khoản lợi nhuận này. Tổng lợi nhuận trung bình hàng năm của ba nhà sản xuất thép lớn nhất (Nucor, Steel Dynamics và U. S. Steel) trong giai đoạn này cao hơn 5.6 lần so với năm 2017, năm trước khi chính quyền Trump áp dụng thuế thép.

Mặc dù một phần số tiền này được sử dụng để tài trợ cho các dự án mở rộng và xây dựng nhà máy mới, những nhà sản xuất thép này cũng sử dụng lợi nhuận của mình để tài trợ cho các chương trình mua lại cổ phiếu mới, tổng cộng lên tới vài tỷ đô la, mang lại lợi ích cho các cổ đông của họ.

Và hiện tại, chỉ sau vài năm, sản lượng thép trong nước không cao hơn so với trước khi thuế thép theo Mục 232 được áp dụng. Các yếu tố tác động bao gồm sự yếu kém đang diễn ra trong lĩnh vực sản xuất trong nước, mức độ nhập khẩu thép và một số lượng phá hủy nhu cầu vĩnh viễn đối với thép do giá cực cao trong thời gian dài.

Đối với các nhà sản xuất trong nước sử dụng thép, thuế thép Mục 232 có nhiều thiếu sót. Nó đã bắt đầu một cuộc chiến tranh thương mại dẫn đến suy thoái sản xuất vào năm 2019, dẫn đến một vài năm giá thép cực kỳ cao (do chi tiêu kích thích COVID) gây tổn hại đến lợi nhuận của nhà sản xuất và khả năng cạnh tranh toàn cầu, và góp phần gây ra áp lực lạm phát đẩy lãi suất lên cao, khiến sản xuất trong nước rơi vào giai đoạn suy yếu trong hai năm qua.

Các nhà sản xuất trong nước có thể sẽ đồng ý rằng cần một ngành sản xuất thép trong nước năng động và có tính cạnh tranh. Nhưng phải có một cách tốt hơn để giải quyết nhu cầu về giá bền vững của các nhà sản xuất thép mà không cần dựa vào thuế nhập khẩu gây ra vô số vấn đề cho người sử dụng thép và người tiêu dùng Mỹ.

Như vậy, thay vì thuế quan thì Chính phủ Mỹ có thể cân nhắc dùng hỗ trợ giá như lĩnh vực nông nghiệp, theo ý kiến của Scott Buehrer, B. Walter & Co.

Khi giá thép giảm xuống dưới một mức nhất định, hỗ trợ giá sẽ có hiệu lực và trên mức đó, giá sẽ giảm.

Bằng cách xóa bỏ thuế quan, các nhà sản xuất thép, giống như người sử dụng thép, sẽ cảm nhận rõ hơn về áp lực toàn cầu đối với ngành của họ và do đó có động lực phấn đấu vì hiệu quả.

Mỹ sẽ ít có khả năng trải qua một giai đoạn giá thép cực cao khác. Điều này sẽ giúp người sử dụng thép tồn tại về mặt tài chính, vì họ thường không thể thu hồi hoàn toàn mức tăng giá từ khách hàng của mình.

Quan trọng nhất, điều này sẽ giúp tăng nhu cầu thép trong nước. Chênh lệch chi phí lao động giữa Mỹ và các quốc gia khác không phải là chi phí duy nhất mà các nhà sản xuất cân nhắc khi quyết định xem họ có cần chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Mỹ hay không. Chênh lệch giá nguyên liệu thô cũng rất quan trọng.

Việc sử dụng hỗ trợ giá thay vì thuế nhập khẩu sẽ làm giảm mức chênh lệch khi mua thép tại Mỹ, do đó khuyến khích nhiều người sử dụng thép công nghiệp tiếp tục sản xuất tại Mỹ- và đối với những người đã rời đi để quay trở lại. Thâm hụt thương mại của Mỹ đối với hàng hóa sản xuất là hơn 1 nghìn tỷ đô la hàng năm. Một số hàng hóa này được sản xuất bằng thép. Việc cải thiện khả năng cạnh tranh về chi phí sản xuất của Mỹ sẽ giúp thu hẹp thâm hụt thương mại và dẫn đến nhu cầu thép trong nước tăng lên.

Nguồn tin: satthep.net