Khối lượng mậu dịch thương mại khổng lồ giữa Trung Quốc và Mỹ không hề khiến cho tổng thống Obama cũng như chủ tịch nước Ôn Gia Bảo ngại ngần trong vấn đề bảo hộ nền kinh tế của nước mình. Bằng chứng là cuộc đấu về thuế bảo hộ và chống bán phá giá đã lấn sang lĩnh vực sắt thép.

Một tuần trước, hội đồng mậu dịch quốc gia Hoa Kỳ đã thông qua kế hoạch điều tra Trung Quốc bán phá giá thép ống đúc với tỷ lệ 6/6 phiếu thuận. Một tuần sau đó, bộ thương mại Mỹ lại công bố sẽ đánh thuế chống bán phá giá lên một số mặt hàng thép ống khác của Trung Quốc- ống dẫn dầu và khí đốt. Theo công bố cuối cùng vào ngày 6 tháng 11, các mặt hàng thép ống dẫn nhập vào Mỹ sẽ bị đánh thuế từ 36.53% đến 99.14% tùy chủng loại.

Đợt tăng thuế lần này có cơ sở từ hạn mức 10.69% đến 30.69% mà Mỹ đã áp dụng từ tháng 9. Cần lưu ý sản phẩm thép ống chiếm gần 50% tổng lượng thép xuất khẩu hằng năm của Trung Quốc.

Theo kết quả điều tra từ phía Mỹ, trong năm 2008, Mỹ đã nhập 26,3 tỷ USD ống dẫn dầu từ Trung Quốc, tăng gấp đôi so với năm 2007. Trong 2 năm 2006 đến 2008, lượng ống dẫn của Trung Quốc xuất sang Mỹ tăng trưởng đến 203%.

Ngày 8 tháng 4 năm 2009. Hiệp hội sắt thép Mỹ (USW) cùng với bảy nhà máy sản xuất thép ống lớn đã đệ đơn yêu cầu bộ ngoại thương (ITC) điều tra vụ bán phá giá thép ống dẫn dầu của Trung Quốc. Tập đoàn thép Thiên Kinh, Baosteel, Angang chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ vụ kiện này, ngoài ra còn hơn 90 nhà máy sản xuất khác cũng có liên quan.

Theo quy trình được công bố, ngày 1 tháng 12 năm 2009, Quốc hội Mỹ sẽ nghe báo cáo từ Hiệp hội. Đến đầu tháng giêng 2010, Quốc hội sẽ cho ra quyết định, và ngày 19 tháng 3 năm 2010 mới bắt đầu áp dụng mức thuế mới.

Tuy nhiên, các nhà máy cho biết, hiện tại khi xuất hàng sang Mỹ, họ đã nhận được công văn yêu cầu bổ sung “ tiền thuế đảm bảo”. Trên thực tế, Mỹ đã bắt đầu áp dụng luật thuế mới ngay từ bây giờ.

Mỹ là quốc gia có nhu cầu sử dụng và khai thác dầu mỏ lớn. Do đó có thể nói nhu cầu sử dụng ống dẫn của Mỹ là rất lớn. Tuy nhiên, trong vòng hai năm qua, Mỹ đã đánh thuế tổng cộng lên 4 loại ống dẫn của Trung Quốc.

Bộ Thương mại Trung Quốc thứ sáu tuần qua cũng đã lên tiếng yêu cầu Mỹ nên “ công bằng và hợp lý hơn” trong vấn đề đánh thuế Trung Quốc. Đồng thời Trung Quốc cũng công bố đang tiến hành điều tra chống bán phá giá ô tô của Mỹ.

Hiệp hội sắt thép Trung Quốc vừa ra thông báo “ kêu gọi toàn ngành cấp thiết liên kết, đấu tranh vì quyền lợi đất nước”, đồng thời cũng trình lên bộ Thương mại nước này yêu cầu có biện pháp đối phó với tình hình mới. Hiện nay toàn bộ thép ống xuất khẩu sang Mỹ đều đã được giữ lại, tương lai sẽ rất khó ký hợp đồng mới. Nếu không có biện pháp giải cứu, các doanh nghiệp sẽ vô cùng khó khăn.

(Sacom)