Khi độ mở của nền kinh tế càng cao thì hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam càng đối diện với các vụ kiện phòng vệ thương mại từ nước ngoài càng lớn. Mà bị kiện nhiều nhất là các sản phẩm từ sắt thép.

Sản phẩm thép của Việt Nam đứng đầu danh sách bị kiên chống bán phá giá ở nước ngoài. Ảnh:TL

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO (Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam-VCCI) hôm 25-6 cho biết tính đến nay hàng hóa Việt Nam đã bị kiện ở 107 vụ liên quan đến phòng vệ thương mại do nước ngoài khởi xướng. Trong đó có 78 vụ là kiện chống bán phá giá, 12 vụ kiện chống trợ cấp và 17 vụ kiện chống lẩn tránh thuế.

Nguyên đơn đứng đầu nhiều nhất các vụ kiện đối với hàng Việt là các nhả sản xuất Mỹ, tiếp đến là Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Úc và EU. Gần đây, các nhà sản xuất, hiệp hội tại Indonesia và một số quốc gia trong khu vực cũng có tên trong danh sách kiện hàng hóa xuất khẩu Việt Nam, thậm chí là khởi kiện khá dồn dập, theo bà Trang.

Trong số 78 vụ kiện chống bán phá giá thì có 37 vụ là liên quan đến sắt thép, chiếm ½ số vụ kiện. ¾ số vụ kiện chống trợ cấp cũng liên quan đến mặt hàng sắt thép. Tiếp đến là mặt hàng dệt sợi và nông thủy sản.

Trong số 17 vụ kiện chống lẩn tránh thuế có 16 vụ các nguyên đơn nghi ngờ là hàng hóa từ Trung Quốc (đang bị áp thuế chống bán phá giá cao) được hợp thức hóa qua các cơ sở tại Việt Nam để lẩn tránh thuế trước khi xuất đi. Nguyên đơn cho rằng hàng hóa sản xuất tại Việt Nam thực ra là sản xuất từ nước khác, đang bị đánh thuế cao hơn, hợp thức hóa qua Việt Nam để đi đến nước thứ ba nhằm lợi dụng nguồn gốc xuất xứ từ Việt Nam tránh thuế cao.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam mới chỉ là nguyên đơn 3 vụ kiện chống bán phá giá cũng là kiện các sản phẩm thép có xuất xứ từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Malaysia, Indonesia, Đài Loan. Đã có 3 biện pháp áp thuế cao cho các vụ kiện này.

Sáu vụ kiện khác đã được Việt Nam khởi xướng đối với hàng hóa nhập khẩu mang tính kiện tự vệ để bảo vệ hàng hóa trong nước. Trong số này có hai vụ kiện tự vệ đối với mặt hàng thép, phân bón, bột ngọt, dầu thực vật, kính nổi.

Nguồn tin: Kinh tế Sài gòn