Thuế quan trả đũa của Trung Quốc đối với hàng nhập khẩu năng lượng của Mỹ có thể sẽ được cảm nhận rõ nét nhất trên thị trường than luyện kim vận chuyển bằng đường biển.

Bắc Kinh đã áp thuế nhập khẩu 15% đối với than và khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ và 10% đối với dầu thô vào ngày 4/2 sau khi Tổng thống Donald Trump áp thêm thuế 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Mức thuế này có thể đủ cao để hủy hoại hoàn toàn hoạt động thương mại năng lượng giữa Trung Quốc, nước nhập khẩu than, LNG và dầu thô lớn nhất thế giới, và Mỹ, nước xuất khẩu LNG lớn nhất và đứng thứ tư về than và dầu thô.

Tuy nhiên, thị phần của Mỹ trong lượng nhập khẩu dầu thô và LNG của Trung Quốc là nhỏ, lần lượt vào khoảng 2% và 5%, nghĩa là thị trường toàn cầu có thể sẽ điều chỉnh nhanh chóng và không gặp quá nhiều khó khăn.

Câu chuyện lại khác đối với than luyện kim, còn được gọi là than cốc và là nhiên liệu chủ yếu được sử dụng để sản xuất thép.

Tổng lượng than cốc nhập khẩu qua đường biển của Trung Quốc là 43.02 triệu tấn vào năm 2024, trong đó Mỹ cung cấp 5.02 triệu tấn, chiếm 11.7%, theo dữ liệu do các nhà phân tích hàng hóa Kpler tổng hợp.

Mỹ là nhà cung cấp than cốc vận chuyển qua đường biển lớn thứ tư cho Trung Quốc, sau Úc với 15.91 triệu tấn, Nga với 11.68 triệu tấn và Canada với 7.79 triệu tấn.

Nếu mức thuế mới khiến than cốc của Mỹ không có khả năng cạnh tranh ở Trung Quốc, thì các nhà sản xuất thép của Trung Quốc sẽ phải tìm ra các giải pháp thay thế phù hợp.

Tất nhiên, các nhà xuất khẩu than cốc của Mỹ có thể chọn giảm giá cước vận chuyển để duy trì thị trường Trung Quốc, nhưng họ có nhiều khả năng tìm cách bán cho các nhà nhập khẩu khác, chẳng hạn như Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Trung Quốc có khả năng tìm nguồn than cốc để thay thế nguồn cung của Mỹ ở đâu, với giả định nhu cầu của họ vào năm 2025 vẫn không đổi từ năm 2024.

Họ có thể cố gắng khai thác thêm từ Mông Cổ, nhà cung cấp hàng đầu của họ thông qua tàu hỏa và xe tải trên bộ, nhưng lượng than chủ yếu dành cho các nhà máy thép ven biển.

Cũng không chắc liệu Nga có thể tăng sản lượng và công suất đường sắt đủ để thay thế than cốc của Mỹ hay không.

Điều này phần lớn khiến Úc và Canada trở thành lựa chọn thay thế, với cả hai nhà xuất khẩu đều có khả năng đáp ứng nhu cầu của Trung Quốc.

Nhưng điều này có thể phải trả giá, vì các nhà sản xuất thép Trung Quốc có thể phải cung cấp nhiều hơn cho các công ty khai thác của Úc và Canada để thu hút nguồn cung từ người mua ở các quốc gia khác.

Trước đây, khi Trung Quốc áp đặt lệnh cấm không chính thức đối với tất cả than của Úc vào giữa năm 2020, điều này đã khiến lượng than nhập khẩu từ Úc giảm xuống gần như không còn, nhưng điều này đi kèm với việc giá than vận chuyển bằng đường biển tăng.

Nguyên nhân là do Trung Quốc phải thu hút hàng hóa từ các nước xuất khẩu như Indonesia đối với than nhiệt và Mỹ và Canada đối với than cốc, và phải trả thêm phí để làm như vậy.

Nếu Trung Quốc muốn thay thế than cốc của Mỹ bằng than cốc từ Úc và Canada, thì có khả năng họ sẽ phải cạnh tranh với người mua Ấn Độ.

Theo dữ liệu của Kpler, Ấn Độ là nước nhập khẩu than cốc lớn nhất thế giới, nhập khẩu 67.6 triệu tấn vào năm 2024.

Nhà cung cấp lớn nhất của Ấn Độ là Úc, với 34.88 triệu tấn chiếm hơn 50% tổng lượng, Nga đứng thứ hai với 14.74 triệu tấn và Mỹ đứng thứ ba với 8.4 triệu tấn.

Cách hợp lý nhất để Trung Quốc tránh xa than cốc của Hoa Kỳ là các nhà sản xuất thép của họ mua nhiều hơn từ Úc, trong khi Ấn Độ mua ít hơn từ Úc và mua nhiều hơn từ Mỹ.

Điều này hoàn toàn có thể, nhưng có khả năng sẽ phải trả giá cao hơn, ít nhất là trong giai đoạn đầu.

Giá than cốc vận chuyển bằng đường biển đã có xu hướng giảm trong 16 tháng qua, với các hợp đồng chuẩn của Úc được giao dịch tại Singapore giảm 48.2% từ giữa tháng 10/2023 tới ngày 14/02.

Nếu người mua Trung Quốc chuyển sang mua nhiều than cốc của Úc và có thể là của Canada hơn, thì giá của Úc có khả năng sẽ vượt trội hơn so với giá của Mỹ, đặc biệt là nếu các nhà sản xuất Mỹ phải tranh giành để tìm người mua thay thế cho các lô hàng đã được chuyển đến Trung Quốc.

Nguồn tin: satthep.net