Ông Trần Thanh Bình, nhà ở đường Đinh Tiên Hoàng, quận Bình Thạnh- TPHCM, cho biết: Để chuẩn bị xây nhà, ông đang cho đập phá nhà cũ thì đã có nhiều người đến chào bán thép ngoại nhập với cam kết “giá rẻ hơn thép trong nước cùng loại ít nhất 500.000 đồng/tấn”. Dù chưa quyết định mua nhưng ông vẫn thử trả giá thì họ chịu giảm tiếp thêm 500.000 đồng/tấn. Ông Hoàng Tuấn Ngọc, giám đốc một công ty xây dựng tại TPHCM, thông tin: Gần đây người ta chào bán thép ngoại khá nhiều, không chỉ chào bán tại các cửa hàng vật liệu xây dựng (VLXD) mà còn được tiếp thị tận các công trình...

Thép nội phải giảm giá liên tục

Lâu nay, thép ngoại tràn vào thị trường VN chủ yếu chỉ là thép Trung Quốc. Nay, ngoài thép Trung Quốc, còn có thêm các loại thép xây dựng của Thái Lan, Indonesia, Malaysia được chào bán ì xèo. Ông Tuấn, chủ một cửa hàng VLXD trên đường Lý Thường Kiệt, nói: Thép ngoại nhập từ các nước trong khu vực đang về các cảng khá nhiều; chủ hàng thi nhau chào mời các đại lý lấy hàng. Giá chào bán cũng giảm liên tục, đầu tiên họ chào giá 10 triệu đồng/tấn (thép cuộn), sau đó giảm còn 9,5 triệu đồng/tấn, nay còn 9 triệu đồng/tấn, trong khi giá thép nội trên thị trường là 11 triệu đồng/tấn...

Theo số liệu chưa đầy đủ từ Hiệp hội Thép VN, chỉ trong 2 tháng đầu năm 2009, lượng thép từ các nước ASEAN nhập về VN khoảng 100.000 tấn. Đầu tháng 3 này có thêm một tàu nhập về 10.000 tấn thép từ Malaysia. Trong khi đó, tổng mức tiêu thụ thép trong tháng 2 của các thành viên trong Hiệp hội Thép VN chỉ đạt 257.000 tấn, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng của các nhà sản xuất (đáng lý ra trong mùa xây dựng phải đạt mức tăng trưởng gấp hai, gấp ba lần mức trên).

Giá thép sẽ còn giảm mạnh do hàng ngoại giá rẻ về nhiều. Ảnh: H.THÚY

Do mức tiêu thụ kém nên từ đầu năm đến nay, các hãng thép trong nước đã phải giảm giá liên tục để bán hàng (giá thép cuộn bán cho đại lý từ 12 triệu đồng/tấn nay chỉ còn 10,2 triệu- 10,5 triệu đồng/tấn) nhưng sức tiêu thụ vẫn yếu. Một đại diện của Tổng Công ty Thép VN (văn phòng tại TPHCM) cho biết từ 2 tuần nay, các nhà máy của tổng công ty đã phải tạm ngưng sản xuất thép cuộn do mặt hàng này tiêu thụ quá chậm, hàng tồn nhiều. Ông Đỗ Duy Thái, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép VN, Tổng Giám đốc Công ty TNHH TM - SX Thép Việt, cũng cho hay: Giá thép giảm liên tục do hàng ngoại về nhiều, sức tiêu thụ đối với thép cuộn giảm đến 50%, thép cây giảm 30%, buộc đơn vị ông phải điều chỉnh giảm công suất sản xuất.

Vì sao hàng ngoại về nhiều?

Ông Đỗ Duy Thái cho biết: Sở dĩ gần đây thép từ các nước trong khu vực tràn vào VN là do sức tiêu thụ thép tại nhiều nước đang giảm mạnh, các hãng thép không tiêu thụ được hàng nên bung hàng ra bán phá giá. Trong khi đó, mức thuế nhập khẩu thép từ các nước trong khu vực vào VN hiện giảm còn 0% nên các công ty thương mại đua nhau nhập hàng về bán tràn lan.

Theo giới chuyên môn, giá thành sản xuất thép của các nước trong khu vực hiện thấp hơn hàng trong nước từ 10%-15%, đây là một lợi thế cạnh tranh rất lớn của thép ngoại trên thị trường VN. Hiện chỉ mới có mặt hàng thép cuộn từ các nước trong khu vực tràn về, sắp tới sẽ có thêm hàng  nhập từ Hàn Quốc, Nga... do giá thành sản xuất thép trong nước còn quá cao, không theo kịp đà giảm giá chung trên thị trường thế giới. Hiện giá phôi thép trên thế giới chỉ còn 360 USD/tấn, thậm chí nguồn phôi tại Nga giảm mạnh còn 300 USD/tấn. Với giá phôi như vậy, cộng với chi phí sản xuất khoảng 2 triệu đồng/tấn, mỗi tấn thép sản xuất trong nước có giá thành khoảng 7 triệu- 8 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp (DN) trong nước chưa thể bán với mức giá sát giá thành (tính theo giá phôi thép hiện nay) vì nhiều DN đang còn tồn một lượng phôi thép khá lớn, mua lúc khoảng 700 USD/tấn.