Các quan chức thương mại Mỹ cho biết họ đang chuẩn bị cho việc đệ đơn kiện Trung Quốc lên WTO để phản đối những hạn chế trong xuất khẩu nguồn nhiên liệu thô dùng trong sản xuất thép và các ngành công nghiệp khác.

Từ nhiều tháng qua, Mỹ đã chuẩn bị rất kỹ cho vụ kiện này và có thể sẽ xúc tiến đệ trình trước một thủ tục vấn ý kiến – đó là bước đầu tiên trong quá trình thiết lập một vụ kiện thương mại lên WTO.

Mặc dù cho đến nay vẫn chưa có quyết định cuối cùng nhưng động thái này của phía Mỹ được nêu ra trước cuộc bầu cử tổng thống vào đầu tháng 11 tới được hy vọng sẽ góp phần gia tăng lợi thế cho phía Đảng Cộng hoà. Những người đại diện của Đảng này muốn khẳng định rằng chính quyền Bush không ngần ngại đệ trình vụ kiện Trung Quốc lên WTO và họ tin rằng họ có thể giành chiến thắng. Đây cũng là câu trả lời với làn sóng ngày càng tăng của những người theo chủ nghĩa đa nghi về lợi nhuận thương mại ở Mỹ, những người của Đảng Dân chủ trong Quốc hội đã phản đối chính quyền đã quá lỏng lẻo trong các luật lệ thương mại.

Mỹ sẽ đưa ra lập luận rằng Trung Quốc đang sử dụng kim ngạch và thuế xuất khẩu nhiên liệu thô như than cốc, molipđen, cacbua silic, flourit được sử dụng trong sản xuất thép nhằm làm giảm giá cả nội địa và gây lạm phát đối với giá toàn cầu, đẩy các nhà sản xuất Mỹ vào tình thế bất lợi.

Một người biết rõ vụ việc này cho rằng: “Trong nhiều tháng qua, các quan chức Mỹ đã tập trung giảm danh sách các sản phẩm nhiên liệu xuống, từ bảng danh sách ban đầu gồm 12 hạng mục sản phẩm. Mỹ tin chắc rằng Trung Quốc đã vi phạm hiệp định tham gia mà họ đã ký khi gia nhập WTO vào năm 2001”. Ngoài các nguyên liệu được nêu trên đây còn có các loại khác như: kẽm, bauxit và antimon.

Cả cơ quan đại diện cho thương mại Mỹ và Bộ thương mại Trung Quốc đã từ chối bình luận về điều này. Ông Li Xinchuang - Phó chủ tịch của Viện nghiên cứu và Quy hoạch Công nghiệp luyện kim Trung Quốc, một tổ chức công nghiệp chuyên về thép và các công ty tương tự nói: “Tôi nắm rõ về vụ tố tụng này nhưng tôi có thể nói rằng không có rào cản thương mại nào cho việc xuất khẩu than cốc cho luyện kim của Trung Quốc”.

Về vấn đề quy tội các nhà sản xuất thép Trung Quốc bán phá giá, ngoài Mỹ, Liên minh châu Âu cũng đã từng mở 3 cuộc điều tra. Cuộc chiến của WTO chống lại hiệp ước về nhiên liệu thô sẽ có tầm ảnh hưởng lớn mạnh đến công nghiệp thép và hoá chất toàn cầu, mà trong đó Trung Quốc đang nổi lên với vai trò như một nhà sản xuất, một đối thủ cạnh tranh đáng gờm đối với các quốc gia châu Âu trong những năm gần đây.

Financial times