Thị trường sắt thép vẫn đang nóng, giá cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái, song vẫn còn đó những yếu tố rủi ro khiến thị trường bắt đầu đặt câu hỏi về bản chất và sức mạnh của quá trình phục hồi kinh tế Trung Quốc.
Giá quặng sắt hàm lượng 62% nhập khẩu vào Trung Quốc (giao ngay tại cảng biển) được cơ quan báo cáo giá hàng hóa Argus thông báo ở mức 121,60 USD/tấn hôm 22/3, là mức thấp nhất trong vòng 2 tháng. Giá loại quặng này đã giảm 8,8% kể từ khi chạm 133,4 USD/tấn vào ngày 15/3/2023, mức cao nhất kể từ tháng 6 năm ngoái.
Kể từ sau tháng 10/2022, giá đã liên tục tăng, chủ yếu bởi lạc quan về nhu cầu từ Trung Quốc - quốc gia mua khoảng 70% khối lượng thép thô vận chuyển đường biển trên toàn cầu.
Giá quặng sắt kỳ hạn tháng 5 trên sàn Đại Liên tuần qua giảm 4,3% xuống 866,5 nhân dân tệ (126,43 USD)/tấn, thấp hơn 4,6% so với một tháng trước đây; quặng sắt kỳ hạn tháng 4 trên Sàn giao dịch Singapore cũng giảm 4,5% trong tuần xuống mức 119,9 USD/tấn.
Tuy nhiên, bất chấp việc giá quặng sắt gần đây quay đầu giảm, điều đáng chú ý là giá vẫn cao hơn 54% so với mức thấp của năm 2022, khi quặng 62% giao ngay tại cảng biển Trung Quốc chạm mức 79 USD/tấn và tháng 10/2022.
Giá quặng sắt tăng phù hợp với nhập khẩu tăng của Trung Quốc, với dữ liệu chính thức cho thấy nước này nhập khẩu 194,2 triệu tấn trong hai tháng đầu năm, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước.
Có khả năng tốc độ nhập khẩu đó tiếp tục được duy trì trong tháng 3, với Refinitiv ước tính lượng hàng quặng đến Trung Quốc vào khoảng 103 triệu tấn, trong khi Kpler ước tính là 102,7 triệu.
Trên cơ sở hàng ngày, lượng nhập khẩu tương đương với khoảng 3,32 triệu tấn trong tháng 3, đây sẽ là mức tăng nhanh so với 3,29 triệu trong hai tháng đầu năm.
Trung Quốc công bố dữ liệu chung của tháng 1 và tháng 2 vì Tết Nguyên đán rơi vào tháng 1 đó nên nếu để riêng dữ liệu từng tháng sẽ rất thấp.
Tồn kho quặng sắt tại các cảng lớn của Trung Quốc giảm tuần thứ 4 liên tiếp với mức giảm tổng cộng 4,3% xuống 136,05 triệu tấn tính đến ngày 24/3, dữ liệu từ công ty tư vấn Mysteel cho biết hôm 24/3.
Trong tháng 3, nhu cầu thép ở Trung Quốc vào mùa cao điểm truyền thống, sẽ góp phần đẩy giá thép tăng.
Pei Hao, nhà phân tích cấp cao của công ty môi giới quốc tế FIS có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết: “Nhu cầu đối với quặng sắt vận chuyển bằng đường biển trong tháng 4 vẫn tương đối ổn định, điều này có thể hỗ trợ thị trường trong ngắn hạn”.
Câu hỏi đặt ra là: Có những rủi ro nào đối với việc giá và khối lượng nhập khẩu quặng sắt tăng ngay từ đầu năm 2023?
Nguyên nhân chính là sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc tập trung nhiều vào việc thúc đẩy chi tiêu của người tiêu dùng hơn là khôi phục tăng trưởng của lĩnh vực bất động sản.
Mục tiêu tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm 2023 là 5%, mức tương đối thấp, và có thể đạt được mục tiêu này phần lớn thông qua chi tiêu của người tiêu dùng tăng lên, điều này sẽ hỗ trợ nhu cầu gia tăng đối với các mặt hàng năng lượng như dầu thô khi nhu cầu vận tải tăng lên.
Lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc vốn gặp khó khăn đã có một số dấu hiệu cải thiện trong hai tháng đầu năm, nhưng hầu hết các chỉ số vẫn nằm trong vùng tiêu cực, vì vậy cuối cùng thì đó vẫn là lực cản đối với nhu cầu thép.
Trong 2 tháng đầu năm, đầu tư bất động sản giảm 5,7%, mặc dù đây là một sự cải thiện so với mức giảm 10% của cả năm 2022. Số lượng nhà ở mới khởi công giảm 9,4%, vẫn ở mức âm nhưng tốt hơn so với mức giảm 39,4% trong tháng 12.
Bởi lĩnh vực xây dựng chiếm gần 1/3 nhu cầu thép trong nước của Trung Quốc, điều đó có nghĩa là các lĩnh vực khác sẽ phải tăng đáng kể.
Các lĩnh vực sản xuất hàng hóa và mang lại một số hy vọng, nhưng những lĩnh vực này cũng phải đối mặt với bất kỳ sự suy giảm mạnh nào ở phần còn lại của thế giới, do Trung Quốc là nhà xuất khẩu sản phẩm chế tạo lớn nhất thế giới.
Việc Ngân hàng trung ương Mỹ tăng lãi suất mạnh mẽ và các yếu tố vĩ mô ở những nền kinh tế khác cũng là yếu tố rủi ro đối với nhu cầu sắt thép.
Một thông tin khác mới nổi lên gần đây tác động rất lớn tới lĩnh vực này, đó là dự đoán Trung Quốc sẽ quyết định thực hiện chính sách cắt giảm 2,5% sản lượng thép vào năm 2023 từ mức chỉ hơn 1 tỷ tấn của năm 2022.
Nếu một chính sách như vậy được thông qua, điều đó có nghĩa là bất kỳ ‘sức mạnh’ nào của thị trường sắt thép trong nửa đầu năm 2023, như chúng ta đang thấy hiện nay, sẽ dẫn tới sản lượng thép giảm trong nửa cuối năm, để tổng sản lượng cả năm giảm theo đúng như kế hoạch.
Nhu cầu thép trong nước của Trung Quốc có thể giảm xuống 910 triệu tấn vào năm 2023 từ mức 920 triệu tấn vào năm 2022, Niki Wang, biên tập viên chuyên mục quặng sắt của S&P Global Commodity Insights, cho biết tại Hội nghị Dự báo Quặng sắt và Thép Toàn cầu ở Perth hôm thứ 23/3.
Mặc dù mức giảm 10 triệu tấn trong mức tiêu thụ của Trung Quốc là tương đối nhỏ, nhưng điều đó vẫn khiến cho việc xây dựng một kịch bản tăng tổng thể về giá và nhu cầu quặng sắt tăng trong toàn bộ năm 2023 trở nên khó khăn hơn. Lý do bởi nhu cầu quặng sắt đang được dồn vào nửa đầu năm và có khả năng sẽ giảm trong 6 tháng cuối năm, kéo giá chịu áp lực theo.
Giá thép cây trên Sàn giao dịch kỳ hạn Thượng Hải phiên 24/3 ở mức 4.107 CNY/tấn.
Biểu đồ giá và nhập khẩu quặng sắt của Trung Quốc.
Nguồn tin: Cafef