Theo “ Thời báo kinh tế”, Tổng công ty thép Việt Nam (VNA) cho rằng Trung Quốc đang hạ thấp giá thép xuất sang thị trường Việt Nam để thanh lý hết hàng tồn kho.

Theo đại diện của VNA Steel, sức sản xuất bình quân mỗi tháng của Trung Quốc là 42-43 triệu tấn. Nhưng trong tháng 7 và tháng 8 sản lượng không ngừng gia tăng và đạt mức 53 triệu tấn trong tháng 8, chỉ trong 10 ngày đầu tháng 9 lượng tồn kho đã lên tới 16,66 triệu tấn.

 Trong thời gian sắp tới, Trung Quốc vẫn sẽ đối mặt với tình trạng quá tải trong khi nhu cầu lại ở mức rất thấp. Do đó, các nhà máy Trung Quốc đã hạ giá để xuất khẩu lượng hàng tồn qua Việt Nam. Thêm nữa, bắt đầu từ tháng 10 này chính phủ Trung Quốc lại tăng hoàn thuế xuất khẩu từ 5% lên 12%, do đó giá sẽ lại càng thấp hơn lúc trước, nâng cao khả năng cạnh tranh cho hàng Trung Quốc.

 VNA steel cho rằng, sắp đến thép ngoại nhập sẽ tràn lan trên thị trường Việt Nam. Thị trường thế giới đang trong xu thế giảm giá, các doanh nghiệp trong nước nên thận trọng đối phó. Ngoài thép Trung Quốc, Việt Nam còn phải đối phó với lượng thép giá rẻ từ khối ASEAN.

 Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, giá thép trong nước hiện đang biến động mạnh do Việt Nam đã nhập thép cuộn trơn từ quá nhiều nguồn như Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ. Trong khi đó, năm 2008, Việt Nam chủ yếu nhập khẩu thép từ Trung Quốc.

 Trước đây Trung Quốc chiếm 64.5% thị phần nhập khẩu của Việt Nam, các nước ASEAN chỉ chiếm 11.7%. Tuy nhiên trong tháng 7/2009 thị phần của Trung Quốc giảm còn 3.8%, ASEAN tăng lên chiếm 44%, đến tháng 9/2009 thị phần các nước Đông Nam Á tăng lên chiếm 74%, Trung Quốc chỉ chiếm 1.7%. Từ đầu năm đến nay, cả nước đã có 9 lần đều chỉnh giá và trong thời gian sắp tới thị trường thép nội địa vẫn phải chịu sức ép của thép nhập khẩu.

 Sản lượng thép sản xuất hằng năm của Việt Nam vào khoảng 7 triệu tấn, trong khi đó nhu cầu chỉ cần có 4,5 triệu tấn. Cuối năm 2009 rất nhiều doanh nghiệp sản xuất thép nên tình trạng cung vượt quá cầu sẽ xảy ra. Mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 700,000 tấn , nhưng chỉ xuất khẩu 15,000 tấn. Tình hình này không tốt cho sản xuất trong nước. Việt Nam còn gia nhập Hiệp hội Thương mại tự do khu vực Đông Nam Á(AFTA), và việc tuân thủ quy định của tổ chức này càng gây khó khăn cho nền công nghiệp sắt thép trong nước.

 Nếu các doanh nghiệp không tăng cường sức cạnh tranh của mình thì sẽ gặp nhiều áp lực và khó khăn từ khối ASEAN. Dưới sức ép này, trung tuần tháng 10 vừa rồi, tổng công ty thép Việt Nam tiếp tục tuyên bố giảm giá thép. Thép của VNA Steel đang ở mức 11,47-11,62 triệu/tấn giảm xuống còn 11,27-11,42 triệu/tấn. Nhưng tổng kết lại giá thép trong nước vẫn cao hơn thép nhập khẩu khoảng 300-500,000 đồng /tấn.

 Hiệp hội thép Việt Nam kiến nghị các doanh nghiệp nên rà soát lại các hoạt động và tổ chức của mình. Mục tiêu sắp tới là sản xuất trong nước phải đáp ứng 40% nhu cầu nội địa. Nếu không hoàn thành mục tiêu này thì thị trường sẽ tiếp tục chịu sức ép từ hàng nhập khẩu của khối ASEAN. Trong các kế hoạch dài hạn, các nhà máy trong nước nên mạnh dạn đầu tư trang bị nhiều thiết bị máy móc hiện đại hơn để nâng cao tính cạnh tranh.