Sau 3 tháng liên tiếp sản xuất và tiêu thụ thép trong nước giảm mạnh, chỉ còn ở mức 1/3 so với mức bình quân các tháng đầu năm 2008, thì sang tháng 11/2008, tình hình tiêu thụ đã tăng trở lại, mặc dù giá bán vẫn còn ở dưới giá thành vì giá phôi thép và giá thép phế nhập khẩu giá cao vẫn còn tồn ở hầu hết các công ty sản xuất phôi và cán thép.

Tình hình sản xuất và tiêu thụ thép xây dựng:

Trong 11 tháng năm 2008 tiêu thụ thép toàn Hiệp hội đạt 2.837.713 tấn, so với cùng kỳ năm trước giảm 5,87%.

Tồn kho sản phẩm ở các công ty sản xuất thép tính đến ngày 30/11/2008 là 194.691 tấn.

- Sau nhiều tháng tiêu thụ thép trong nước giảm sút, việc nhập khẩu nguyên liệu và thép thành phẩm từ nước ngoài đã giảm đi nhiều để các công ty trong nước tập trung tiêu thụ hàng tồn kho nên lượng tồn kho đã giảm bớt, các công ty thương mại trở lại nhập thép để có hàng bán trong những tháng tiếp theo.

- Các công ty sản xuất thép có lượng thép thành phẩm tồn kho lớn, đã quyết định tiêu thụ nhanh hàng tồn giá cao (chịu lỗ) để có vốn tiếp tục mua nguyên liệu giá rẻ để sản xuất, thành phẩm giá hạ, tiếp cận dần với giá mới và duy trì công ăn việc làm cho công nhân bảo đảm an sinh xã hội.

- Tuy nhiên có nhiều nhận định cho rằng: lượng tiêu thụ thép trong nước trong tháng 11/08 tăng là hiện tượng không bền vững vì nhìn chung, nhu cầu thép thế giới và khu vực đều giảm mạnh, các nước đều dư thừa thép, lượng tồn kho rất lớn, đang tìm cách hạ giá, hỗ trợ để xuất khẩu sang các nước. Nước có lượng thép xuất khẩu khổng lồ (trên 50 triệu tấn/năm) là Trung Quốc cũng đang gặp khó khăn vì thị trường xuất khẩu chính của Trung Quốc là Mỹ, EU và Trung Đông đều trong giai đoạn khủng hoảng, tiêu thụ thép giảm mạnh vì công nghiệp đình đốn, Trung Quốc phải áp dụng bỏ hầu hết thuế xuất khẩu đối với nhiều sản phẩm thép và đang tiến hành các biện pháp hỗ trợ xuất khẩu nên khó có thể tăng được giá thép cũng như tăng tiêu thụ thép trong thời gian này.

Ở trong nước, tuy Chính phủ đã có nhiều giải pháp tích cực để vừa đề phòng lạm phát tăng cao trở lại vừa chống suy thoái kinh tế, nhưng những giải pháp đó cũng cần thời gian mới có tác động đến nền kinh tế. Hơn nữa, năm 2009 là năm khó khăn, tăng trưởng GDP chỉ ở mức 6-6,5%, nhiều công trình đình hoãn, kể cả các công trình đầu tư lớn của nước ngoài do khó khăn về tài chính, chắc chắn sẽ ảnh hưởng xấu đến tiêu thụ thép. Vì thế, lượng thép tiêu thụ của Hiệp hội thép tăng trong tháng 11/2008 chỉ có thể là do các công ty thương mại mua dự trữ chưa được sử dụng vào các công trình xây dựng hoặc các dự án sản xuất khác.

Hiện nay, những lò điện luyện thép như Thép Phú Mỹ, Thép Việt, Thép Thái Nguyên đã hoạt động ổn định… Dự đoán lượng phôi thép sản xuất trong nước năm 2008 tuy có nhiều khó khăn nhưng cũng đạt mức 2,2 – 2,5 triệu tấn (lượng phôi thép nhập khẩu tới 15/11/2008 đạt 1,99 triệu tấn). Những năm tiếp theo, lượng phôi thép sản xuất trong nước tiếp tục tăng, có thể đáp ứng 60 – 70% nhu cầu phôi, cần có biện pháp bảo hộo cho sản xuất phôi trong nước vượt qua khó khăn hiện nay.

(SANOTC)