Trong tháng 11 qua, thị trường sắt thép Trung Quốc đã bắt đầu giảm nhiệt. Mặc dù có những đợt sóng nhỏ đưa giá lên cao nhưng không tăng giảm đáng kể như các tháng trước. Các nhà đầu tư nhìn nhận thị trường với tâm lý ổn định hơn. Sang tháng 12, đa số doanh nghiệp không còn hồi hởi tham gia thị trường vì thời điểm cuối năm thường là thời gian trầm lắng của cả hai lĩnh vực thép xây dựng và công nghiệp.

Thời gian gần đây, thị trường thép vận hành trong xu hướng ổn định và giảm nhẹ. Trong lĩnh vực thép xây dựng, thép thanh vằn, cuộn trơn sau một thời gian tăng giá mạnh mẽ, đã bắt đầu giảm trở lại. Hiện nay, thép xây dựng đang trong tình thế “tăng không được mà giảm cũng không xong”. Tính cả tháng 11 qua, giá thép xây dựng đi lên khá nhanh trong nửa đầu tháng, nhưng giảm trở lại vào cuối tháng. Tuy nhiên tốc độ giảm có xu hướng bậc thang, vừa giảm vừa ổn định giá.

Hiện nay, giá thép thanh vằn Φ16-25mm HRB335 đang dao động quanh mức 3700 RMB/tấn (542 USD/tấn). Thép tròn trơn Φ16-25mm giao dịch quanh mức 3760 RMB/tấn (551 USD/tấn) . Thép dây cán Φ8-10mm có giá 3630 RMB/tấn (531 USD/tấn).

Cùng biến động với thép xây dựng là thép cuộn cán nóng (HRC). Trong tháng 11 qua, giá thép HRC tăng giảm không ổn định, tuy nhiên biên độ tăng lớn hơn giảm. Do đó, bước sang tháng 12, giá thép HRC vẫn giữ ở mức khá cao. Như hiện nay tại thị trường Thượng Hải, giá thép cuộn cán nóng (Q235/SS400) 4.5mm×1500mm×C có giá 3,730 RMB/tấn (546 USD/tấn) . So với mức 3,300-3,350 RMB/tấn (483-490 USD/tấn) vào đầu tháng thì giá HRC đã tăng từ 300-400 RMB/tấn (44-59 USD/tấn) chỉ trong 1 tháng.

Thép tấm đúc trong tháng qua không có biến động lớn. Nền công nghiệp đóng tàu Trung Quốc chưa có dấu hiệu hồi phục. Tuy nhiên, tình hình xuất khẩu thép tấm đúc khá khả quan. Giá FOB hiện nay vào khoảng 510-530 RMB/tấn, số lượng đơn đặt hàng tăng rõ rệt so với tháng 10. Chính thị trường thế giới đã góp phần giữ giá thép tấm đúc của Trung Quốc không giảm mạnh trong tháng 11.

Trong tháng qua, nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp và lớn nhất đến thị trường thép vẫn là giá thép trên bảng điện và giá thép kỳ hạn. Tháng 11 là khoảng thời gian giá “thép ảo” đạt đỉnh điểm và bắt đầu đi xuống. Chưa bao giờ thị trường thép vật chất chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ biến động của thị trường tài chính như hiện nay. Nguyên nhân do tồn kho cao, tốc độ tiêu thụ hàng hóa chậm nhưng sản xuất vẫn không giảm tốc khiến cho các nhà đầu tư mất niềm tin vào thị trường vật chất và chuyển sang đầu tư vào thị trường kỳ hạn nhằm “cứu vãn” tình thế.

Có thể nói, lĩnh vực sắt thép Trung Quốc trong thời điểm này mang sắc thái như một công cụ tài chính nhiều hơn một hàng hóa cơ bản. Điều đó lý giải tại sao tần suất biến động giá thép ngày một nhiều và nhanh hơn.

Ngoài ra, trong nửa cuối tháng 11, tình hình thời tiết phức tạp cũng ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường thép. Thời tiết không thuận lợi làm cho hàng hóa lưu thông không thông suốt, một số khu vực không bổ sung kịp đã kìm hàng bằng cách nâng giá bán. Phía Nam không chịu ảnh hưởng của tuyết, nhưng các công trình xây dựng dang dở buộc phải hoàn tất, nên phải chấp nhận giá cao. Trong khi đó, các tỉnh phía bắc đã hoàn toàn dừng xây dựng, giá bị đẩy xuống mức thấp. Như vậy, sự chênh lệch giá giữ các vùng miền sau khi thời tiết ổn định trở lại khá cao. Dự báo tháng 12 các thị trường sẽ tự điều tiết giá cả để quay về mặt bằng chung và ổn định trở lại.

Đi vào tháng cuối năm, điều mà các nhà đầu tư quan tâm là những yếu tố ảnh hưởng đến xu hướng phát triển thị trường thép. Chúng tôi nhận thấy có ba yếu tố quyết định giá thép trong thời gian tới.

Thứ nhất, nguyên vật liệu chưa có dấu hiệu ngừng tăng giá. Ngày 19 tháng 11, giá điện công nghiệp tăng thêm 0.28 RMB/kilowatt. Giá than cốc tăng do nhu cầu sử dụng trong mùa đông. Giá phế liệu nội địa lẫn nhập khẩu đều tăng. Giá dầu tăng khiến cho chi phí vận chuyển bị đẩy lên cao… Như vậy, áp lực lên chi phí sản xuất trong tháng 12 thực sự không nhỏ. Các nhà máy sản xuất phải điều tiết sản lượng để đảm bảo chi phí sản xuất phù hợp, nếu không, giá thành tăng quá cao khi nhu cầu chưa vững sẽ tạo cho thị trường sự khập khiễng không đáng có.

Thứ hai, bước vào giai đoạn cuối năm, toàn thị trường có xu hướng “nghỉ xả hơi”. Các nhà máy bảo trì nhà xưởng, giảm công suất sản xuất. Theo thống kê, sản lượng bình quân mỗi ngày tháng 11 còn 1,622,000 tấn, giảm gần 3% so với tháng 10. Tuy nhiên, nếu tính cả năm, tổng sản lượng có thể đạt 6 tỷ tấn, mức kỷ lục trong lịch sử ngành thép. Bối cảnh “ sản lượng nhiều, tồn kho cao” vẫn chưa được giải quyết triệt để, đây sẽ là rào cản cho ngành thép trong tháng 12 và cả đầu năm 2010.

Thứ ba, các chính sách tài chính tích cực của chính phủ được hứa hẹn sẽ tiếp tục duy trì sang năm sau. Dự báo tổng thu ngân sách nhà nước Trung Quốc năm 2009 vượt 7 tỷ tấn, tốc độ tăng cao hơn dự báo. Theo thống kê, trong 10 tháng đầu năm, tổng giá trị vay tín dụng mới đạt 90 ngàn tỷ RMB, dự báo cả năm đạt trên 10 ngàn tỷ RMB, tăng gấp đôi năm 2008. Có thể thấy nhu cầu đầu tư trong xã hội vẫn còn rất lớn. Đây là một tín hiệu tốt cho ngành thép vì một phần lớn số vốn đầu tư đổ vào bất động sản và công nghiệp nặng.

Nhìn chung, tháng 11 thị trường sắt thép Trung Quốc tăng trưởng nhẹ. Giá các sản phẩm vẫn cao hơn so với tháng 10. Tuy nhiên, đà tăng đã giảm. Dự báo tháng 12 giá thép sẽ không thể biến động mạnh. Những cơ hội mới cho ngành thép có nhiều khả năng xuất hiện vào năm sau.

(Sacom)