TT - Theo quy định mới, doanh nghiệp muốn được khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) phải thanh toán qua ngân hàng (NH).
Xung quanh vấn đề này, Tuổi Trẻ đã trao đổi cùng bà Trần Thị Lệ Nga - trưởng phòng tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế Cục Thuế TP.HCM. Bà Nga nói:
- Theo quy định của thông tư 129 ngày 26-12-2008 của Bộ Tài chính về thuế GTGT có hiệu lực thi hành từ 1-1-2009 và công văn số 3046/BTC-TCT ngày 20-3-2009 của Bộ Tài chính hướng dẫn thêm về điều kiện chứng từ thanh toán qua NH để được khấu trừ hoàn thuế GTGT, hàng hóa dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn từ 20 triệu đồng (giá đã có thuế GTGT) nếu không có chứng từ thanh toán qua NH thì không được khấu trừ, hoàn thuế GTGT.
Về nguyên tắc, thanh toán qua NH là việc chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán mở tại NH theo các hình thức thanh toán phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Chứng từ thanh toán tiền là giấy báo có của bên bán về số tiền đã nhận được từ tài khoản của bên mua. Hình thức thanh toán qua NH như: sec (sec chuyển khoản, sec bảo chi...), ủy nhiệm chi - chuyển tiền, ủy nhiệm thu, thư tín dụng…
Bà Trần Thị Lệ Nga - Ảnh: N.C.T.
“Quy định điều kiện để được khấu trừ thuế GTGT là phải thanh toán qua NH nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, ngăn chặn mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, gian lận trong khấu trừ hoàn thuế GTGT, chống thất thu ngân sách, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh. Tuy nhiên, cũng có tính đến tính khả thi và tình hình thực tế nên chỉ áp dụng điều kiện thanh toán qua NH đối với hàng hóa dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng/lần trở lên”.
* Nếu nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán có được xem là thanh toán qua NH?
- Trường hợp đơn vị mua nộp tiền vào tài khoản của chính công ty mình sau đó ký ủy nhiệm chi chuyển tiền từ tài khoản của mình (đơn vị mua) sang tài khoản của đơn vị bán mở tại NH cũng là hình thức thanh toán qua NH. Đơn vị mua đủ điều kiện để kê khai thuế GTGT đầu vào.
Nhưng trường hợp bên mua nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán thì không được xem là thanh toán qua NH nên không đủ điều kiện để được khấu trừ hoàn thuế GTGT.
Tất cả doanh nghiệp đều có thể mở tài khoản tại NH. Nếu doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, mua hàng hóa dịch vụ có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên có hóa đơn GTGT hợp pháp, muốn được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào hợp pháp thì phải mở tài khoản tại NH để thanh toán tiền mua hàng hóa dịch vụ qua NH mới đủ điều kiện kê khai thuế GTGT đầu vào. Nếu không có chứng từ thanh toán qua NH thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
* Trường hợp đã ký hợp đồng và tạm ứng tiền trong năm 2008, nay tiếp tục thực hiện và đáp ứng đủ điều kiện thanh toán qua NH thì có được khấu trừ toàn bộ tiền thuế GTGT?
- Về nguyên tắc, hóa đơn mua hàng hóa dịch vụ từ 20 triệu đồng trở lên phát sinh từ 1-1-2009 muốn được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào phải có điều kiện có chứng từ thanh toán qua NH. Với các hóa đơn GTGT phát sinh từ 1-1-2009 nhưng đã thanh toán một phần bằng tiền mặt năm 2008, năm 2009 thanh toán tiếp qua NH thì chỉ được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào tương ứng với phần giá trị thanh toán qua NH. Tuy nhiên hiện nay Cục Thuế TP.HCM cũng nhận được nhiều ý kiến đề nghị xem xét lại trường hợp này vì cho rằng không hợp lý. Vấn đề này đã được Cục Thuế báo cáo và xin ý kiến Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, sắp tới sẽ có hướng dẫn thêm về vấn đề này.
* Ngược lại với trường hợp trên, hàng hóa dịch vụ đã được mua, lập hóa đơn trong năm 2008, nhưng lại thanh toán trong năm 2009 bằng tiền mặt thì được khấu trừ thuế?
- Hàng hóa dịch vụ đã mua và lập hóa đơn năm 2008, năm 2009 mới thanh toán thì không ràng buộc bởi điều kiện thanh toán qua NH nên trường hợp này nếu thanh toán bằng tiền mặt vẫn được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
* Nếu mua hàng hóa từ 20 triệu đồng trở lên của cơ sở bán hàng có hóa đơn bán hàng (do Bộ Tài chính phát hành, không phải hóa đơn GTGT) thì có phải thanh toán qua NH hay không?
- Thanh toán qua NH đối với hàng hóa dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên là điều kiện để kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Căn cứ để kê khai khấu trừ là số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT. Hóa đơn bán hàng không phải là căn cứ để kê khai khấu trừ thuế GTGT nên không ràng buộc bởi điều kiện thanh toán qua NH.
* Nếu mua hàng có hóa đơn GTGT nhưng thanh toán bằng tiền mặt không được khấu trừ thì số thuế này phải xử lý như thế nào?
- Số thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
* Trường hợp khi mua hàng theo thỏa thuận tại hợp đồng, phương thức thanh toán là trả chậm, trả góp hoặc bù trừ công nợ thì có được xem là thanh toán qua NH?
- Nếu mua hàng theo phương thức trả chậm, trả góp mà giá trị hàng hóa, dịch vụ mua từ 20 triệu đồng trở lên, trường hợp chưa có chứng từ thanh toán qua NH do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng, cơ sở kinh doanh vẫn được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào (đồng thời ghi rõ thời hạn thanh toán vào phần ghi chú trên bảng kê hóa đơn, chứng từ hàng hóa, dịch vụ mua vào). Đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng mà không có chứng từ thanh toán qua NH thì phải kê khai điều chỉnh số thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ .
Hàng hóa, dịch vụ mua vào được thanh toán dưới hình thức bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua với giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra; bù trừ công nợ; thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua NH mà phương thức này được quy định cụ thể trong hợp đồng cũng được coi là thanh toán qua NH, trường hợp sau khi bù trừ mà phần giá trị chênh lệch còn lại từ 20 triệu đồng trở lên thì phải có chứng từ thanh toán qua NH.
* Trường hợp doanh nghiệp chia nhỏ hóa đơn để vẫn thanh toán bằng tiền mặt, có cách nào ngăn chặn?
- Trường hợp mua hàng hóa dịch vụ của một nhà cung cấp, mỗi lần mua có hóa đơn GTGT dưới 20 triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày thì căn cứ vào tổng giá trị hàng hóa mua trong ngày của các hóa đơn để xác định: nếu từ 20 triệu đồng trở lên thì phải có chứng từ thanh toán qua NH.
(TT Online)
![[Báo cáo] Thị trường thép quý III/2024: Tiêu thụ thép toàn cầu có thể tăng trưởng âm năm thứ ba liên tiếp](https://www.satthep.net/image/cache/catalog/tin-tuc/025-400x200.jpg)
