Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, là một chuyên gia về ngân hàng hiện đang sống và làm việc tại Canada.

Đồng USD là đồng tiền được sử dụng rộng rãi trong dự trữ ngoại hối và thanh toán quốc tế, hiện nay chưa có đồng tiền nào trên thế giới có thể thay thế vai trò của nó. Dưới đây là một số lý giải tại sao đồng USD duy trì được vị trí độc tôn trong thương mại quốc tế như vậy.

1. Nước Mỹ là một thị trường tiêu dùng lớn của thế giới: Trong thương mại quốc tế thì thị trường Mỹ là một thị trường tiêu dùng chiếm tỷ trọng lớn trên thế giới kể cả tiêu dùng trực tiếp lẫn trung chuyển. Do vậy, khi thực hiện việc trao đổi thương mại đương nhiên người Mỹ yêu phải phải dùng đồng tiền của họ trong thanh toán quốc tế.

2. Nước Mỹ có nền kinh tế mạnh và có uy tín: Đồng USD được lưu hành rộng rãi được đảm bảo bằng uy tín của một cường quốc kinh tế mạnh nhất thế giới. Nếu xảy ra những cú sốc gây ra hiện tượng bán tháo đồng tiền USD trên thế giới thì nước Mỹ vẫn hoàn toàn có thể chịu đựng được vì họ là nền kinh tế mạnh.

Thử tượng tượng cuộc khủng hoảng tài chính tại châu Á khi đồng bạt Thái bị giới đầu cơ bán mạnh thì chính phủ các nước này đã điêu đứng và tạo ra những phản ứng dây chuyền tới một loạt các quốc gia châu Á khác, mặc dù đồng tiền của các nước này vẫn chỉ sử dụng nhỏ ở quy mô nội địa nhưng cho phép tự do tài khoản vốn, tự do tiền tệ.

Trong giao dịch thương mại giữa các quốc gia khác nhau không phải là Mỹ thì các nước vẫn thích đồng tiền trung gian là USD ví dụ giao dịch thương mại giữa VN và Trung Quốc, bởi vì nếu VN dùng tiền Nhân dân tệ của Trung Quốc trong thương mại thì cũng " tránh vở dưa gặp vỏ dừa".

3. Nước Mỹ có Ngân hàng Trung ương độc lập: Một ngân hàng Trung ương độc lập có quyền ra những quyết định nhanh chóng để can thiệp vào thị trường tiền tệ ứng phó với những biến động nhanh chóng của thị trường. Với các nước mà NH Trung ương mà quyền can thiệp và phát hành tiền tệ thường phải được sự đồng ý của quốc hội hoặc như đồng EUR khi muốn phát hành thêm tiền tệ phải được sự thống nhất của nhiều quốc gia.

4. Khả năng can thiệp của Mỹ: Mỹ có thể can thiệp tới mọi nơi trên thế giới bằng cả quân sự và kinh tế. Đây là đặc điểm mà không có nước nào trên thế giới có được, với bất cứ điều gì ảnh hưởng tới quyền lợi Mỹ và nền kinh tế Mỹ họ đều có thể giải quyết được nhanh chóng và dễ dàng hơn nhiều so với các quốc gia hoặc các liên minh quốc gia khác.

5. Đồng USD đã được sử dụng làm dự trữ và thanh toán quốc tế trong một khoảng thời gian dài. Để thay đổi một thói quen không dễ dàng và càng không đơn giản khi nó động chạm tới lợi ích của nhiều quốc gia.

Lấy ví dụ như Trung Quốc đang có dự trữ ngoại hối rất lớn bằng đồng USD, tuy họ luôn kêu gọi giảm bớt vai trò của đồng USD nhưng khi USD giảm giá thì người thiệt hại đầu tiên là Trung Quốc.

Do vậy, không đơn giản khi muốn thay thế vai trò dự trữ và thanh toán của đồng USD bằng một đồng tiền khác.

Theo bạn, đồng USD có tiếp tục giữ được vị trí thống trị trong vai trò dự trữ và thanh toán quốc tế? Mọi ý kiến thảo luận xin gửi về vef@vietnamnet.vn hoặc nhập vào hộp thảo luận phía dưới.